تركيب گونه اي، تنوع و پراكنش جوامع زئوپلانكتون‌هاي ژلاتيني (Cnidaria, Cetenophora و Thaliacea ) در آبهاي ساحلي و مصبي شمال بوشهر– خليج فارس

پيشينه و اهداف :ژئوپلانكتون‌هاي ژلاتيني زئوپلانكتون‌هايي ناشناخته، اسرارآميز و داراي پراكنش وسيعي بوده؛ به عنوان اجزاء كليدي اكوسيستم‌هاي اقيانوسي شناخته مي‌شوند. در دو دهه گذشته در پاره‌اي از نقاط دنيا وقوع شكوفايي تحت تأثير عوامل مختلف از جمله فعاليت هاي انساني، تشديد فرآيند يوتروفي، تغييرات آب وهوايي و افزايش روزافزون فعاليت هاي صيد و صيادي مشاهده شده است، اما پاره‌اي ديگر از مطالعات به بلوم هاي شديد و غير معمول دست نيافتند.  درحال حاضر اطلاعاتي درزمينهٔ ساختار جمعيت و عوامل اثرگذار بر الگوي پراكنش زئوپلانكتون‌هاي ژلاتيني در آبهاي دريايي ايران وجود ندارد، لذا در اين تحقيق، شناسايي، پراكنش مكاني و الگوي توالي زماني گروه هاي مختلف آنها (Cnidaria, Cetenophora, Thaliacea) ، در آبهاي سطحي و ساحلي شمال بوشهر مد نظر قرار گرفت. روش ها : در اين تحقيق فون زئوپلانكتون هاي ژلاتيني آبهاي ساحلي و مصبي شمال بوشهر در بازه زماني تابستان 96 تا بهار 97 مورد مطالعه قرار گرفت. همچنين در هر نمونه‌برداري عمق آب محل نمونه‌برداري، عمق شفافيت، pH ، و شوري اندازه گيري شد. يافته ها: در مجموع 5 گونه زئوپلانكتون ژلاتيني شامل سه گونه هيدرومدوز   Eutima gegenbaueri،  Eirene viridula و Clytia discoida،  يك گونه سالپ Diphyes chamissonis  و يك گونه شانه دار Pleurobrachia pileus شناسايي و براي اولين بار از خليج فارس گزارش گرديد. همچنين تراكم Pleurobrachia pileus در زمان شكوفايي(پايان شهريور)  به 3411 عدد در متر مكعب رسيد و به عنوان گونه غالب زئوپلانكتون هاي ژلاتيني در منطقه معرفي شد. نتيجه گيري: بر اساس نتايج آزمون چند متغيره MDS  مبتني بر پارامترهاي فيزيكي دماي آب، ميزان اكسيژن، شوري، عمق شفافيت، عمق ايستگاه نمونه‌برداري و كلروفيل آ ، يك viridula و Diphyes chamissonis شاخص ايستگاه دريا و گونه Pleurobrachia pileus عامل تمايز و  شاخص خور مصب شيف تعيين گرديد. و در نهايت بر اساس آزمون SIMPER از مجموعه آناليزهاي BEST و BIOENV مشخص گرديد كه پارامترهاي عمق محل نمونه‌برداري، شوري و دما ، مهمترين پارامترهاي مؤثر بر پراكنش كليه گونه ها در منطقه بوده است.