ارزيابي روش‌شناسانه نقد سمهوري بر ابن‌تيميه با تأكيد بر مقوله كفر و تكفير

در دهه‌هاي اخير شاهد منازعات دامنه‌دار شيعي‌سلفي هستيم كه فرصتي را در اختيار سلفيه و وهابيت معاصر قرار داده است تا در ميان اهل سنت، جبهه منسجمي عليه شيعه به وجود آورند يا وجودش را وانمود كنند، در حالي‌ كه از ديرباز، تفكر سلفي، به‌ويژه وهّابي، در معرض انتقاد شديد اهل سنّت و حتي برخي از اهل حديث معتدل قرار گرفته و شايد شيعه در خطايي راهبردي، منازعه اهل سنت با سلفيه را به منازعه شيعي‌سلفي تبديل كرده است. گرچه پيش از ابن‌تيميه مي‌توان رد پاي سلفي‌گري را در ميان اهل حديث و حنابله يافت، اما بي‌ترديد سلفي‌گري و وهابي‌گري امروز بيش از همه مرهون و تحت تأثير ابن‌تيميه است. ابن‌تيميه از زمان خودش تاكنون در معرض نقدهاي جدي و شديدي قرار گرفته است. تازه‌ترين نقد به وي را رائد سمهوريِ سعودي انجام داده است. وي از نويسندگان معاصر سلفي است كه در باب انديشه‌پژوهي و واكاوي افكار ابن‌تيميه قلم ‌زده و در سال 2010 در كتاب نقد الخطاب السلفي: ابن تيميه نموذجاً به ‌نقد گفتمان سلفي در قالب نقد پيشواي آن، ابن‌تيميه همت گماشته است. آنچه در رديه‌هاي وي بيش از همه مشهود است، به‌كارگيري روش نقضي است، به ‌نحوي ‌كه خواننده را با مجموعه‌اي از تناقضات ابن‌تيميه آشنا مي‌كند. اين پژوهشگر، افكار و آراي ابن‌تيميه را با روش كلامي، فقهي، تفسيري و لغوي تحليل و نقد علمي كرده است. تبيين و تحليل رديه سمهوري درباره ديدگاه ابن‌تيميه در باب تكفير ديگرانديشان محور اصليِ مقاله پيش رو است و البته نيم‌نگاهي هم به نقد كار وي دارد.