تكثر اديان و جستجوي عدالت الهي

دنياي كنوني مملو از ادياني است كه آموزه‌ها و پيروان گوناگوني دارند. ضمن اينكه ميان اديان الهي و غيرالهي، يا خداباور و غيرخداباور، برخي اشتراكات و اختلافات قابل توجهي وجود دارد. چنين كثرتي ما را با اين پرسش مهم مواجه مي كند كه بين عدالت الهي و تكثر اديان چه نسبتي برقرار است؟ آيا تكثر اديان در زمان‌ها و مكان‌هاي مختلف، مطابق خواست الهي است؟ آيا صرف ظهور برخي اديان الهي در منطقه جغرافيايي خاورميانه، دليل بر انحصار موهبت حقانيت و نجات الهي به مردم چنين منطقه‌اي است؟ و اينكه تكليف انسان‌هايي كه به دلايل مختلف صداي اديان الهي را نشنيده‌اند و يا آن اديان بطور مناسبي به آنها معرفي نشده‌اند، چيست؟ براي پاسخ به اين پرسش‌ها و تحقيق درباب نسبت عدالت الهي با تكثر اديان موجود، تلاش مي‌شود نشان داده شود كه لازمه عدالت الهي فراهم كردن روش‌ها و طرق متنوع هدايت انسانهاست كه ارسال رسولان در قالب اديان وحياني از نمونه‌هاي بارز آن است. همچنين مقدم بر ارسال رسولان، مهم‌ترين طريق الهي براي هدايت انسانها، تكيه بر رسولان باطني است كه مصداق آن عقل و فطرت بشري است. همچنين از آنجاكه انسانها در شرايط زماني، مكاني و فرهنگي مختلفي زيست مي‌كنند، لازمه منطقي هدايت الهي آنها تكثر روش‌هاي هدايت و بهره‌مندي عادلانه آنها از موهبت حقانيت و نجات است. نتيجه اينكه، نه تنها حقانيت و نجات منحصر به اديان الهي نيست، بلكه تنوع طرق اعطاي آن به آدميان، لازمة عدالت الهي است، اگرچه ممكن است برخي اديان الهي واجد مراتب برتري از آن باشند. در همه طرق هدايت الهي، اعم از ارسال رسولان الهي و آگاهي بخشي به رسولان باطني، يعني عقل و فطرت، تنها اين انسان است كه بايستي درباره ي رستگاري خود تصميم بگيرد.