تبيين برخورد با زمينه در آثار شاخص معماري بافت مركزي مشهد در دوره پهلوي دوم (نمونه ‎هاي موردي: بازار رضا(ع)، ايستگاه راه آهن مشهد، آرامگاه نادرشاه)

بافت سنتي شهر، ميراث دار ارزش ها، تاريخ و فرهنگ گذشتگان است كه در قالب كالبد شهري به نمايش در آمده است. تحولات ناشي از طرح هاي نوسازي در بافت‎ سنتي شهرها موجب گسست بين معماري معاصر با گذشته شده ‎است؛ از اين رو در زمينه‎ هاي ارزشمندي كه در سال‎هاي اخير دچار تغييرات كالبدي شده ‎اند مي ‎توان با تحليل چگونگي برخورد آثار شاخص معماري گذشته با زمينه‎ به راهكارهايي متناسب با ارزش‎هاي تاريخي، فرهنگي و كالبدي دست يافت. ضرورت اين پژوهش، از يك سو متوجه اهميت زمينه بافت مركزي شهر مشهد مي‎ باشد كه در خلال طرح‎هاي نوسازي بافت پيرامون حرم مطهر هويت خود را از دست ‎داده‎ است و از سوي ديگر معطوف به ابعاد پنهان معماري آثار شاخص دوره پهلوي دوم بافت مركزي شهر مشهد در ارتباط با زمينه است؛ بنابراين هدف اصلي اين پژوهش، تبيين برخورد با زمينه در آثار شاخص معماري دوره پهلوي دوم و ارائه راهكارهايي جهت تداوم هويت معماري زمينه مذكور مي‎ باشد. پژوهش حاضر داراي رويكرد كيفي و مطالعه بر روي نمونه‎ هاي موردي است كه از روش توصيفي - تحليلي براي دسته ‎بندي مؤلفه‎ هاي مباني نظري و از روش مقايسه تطبيقي جهت بررسي نمونه‎ هاي موردي استفاده‎ شده‎ است. يافته‌ها نشان مي‎ دهد كه در بين نمونه‎ هاي موردي، بازار رضا بيشترين ميزان زمينه‎ گرايي را دارد و مقبره نادرشاه و ايستگاه راه‎ آهن بيشترين ميزان منطقه‎ گرايي را دارند و در هر سه بنا گرايش به منطقه‎ گرايي در حوزه مصالح و معماري بومي منطقه وجود دارد؛ همچنين توجه به زمينه بصري مهمترين عاملي است كه در آثار مذكور رعايت شده ‎است. در نهايت راهكارهايي جهت تداوم معماري زمينه ارائه مي‎ شود.