تدوين دست نامه راهنماي هنر درماني مادر-محور و آزمون اثر آن بر رابطه مادر و كودك براي خانواده‌هاي داراي كودكان دچار اختلالات طيف درخودماندگي

اختلالات طيف درخودماندگي به‌عنوان يكي از وخيم ترين و پيچيده ترين اختلالات روان‌شناختي كودكان شناخته‌شده است كه با مشكلاتي چون نقص كيفي در روابط اجتماعي، كلامي و رفتارها، حركات تكراري، كليشه‌اي و محدود همراه است. اين مشكلات در روند ارتباط و تعاملات اين كودكان با سايرين و اعضاي خانواده به‌خصوص مادران آن ها اثر منفي و آسيب زايي دارد. پژوهش حاضر با هدف تدوين دست نامه راهنماي هنر درماني مادر-محور و چگونگي اثربخشي آن بر رابطه مادر و كودك انجام‌گرفته است. روش مورداستفاده در پژوهش حاضر، روش نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون_ پس آزمون، همراه با گروه كنترل و پيگيري (دوماهه) است. تعداد بيست مادر و كودك داراي اختلالات طيف درخودماندگي از ميان مادران و كودكاني كه به كلينيك آموزش و پژوهش كودكان با اختلال ويژه دانشگاه شهيد بهشتي مراجعه كرده اند، انتخاب‌شده و به‌طور تصادفي در دو گروه ده‌نفره آزمايش و كنترل قرار داده شدند. هر دو گروه در سه مرحله، پيش و پس از مداخله و دو ماه بعد از مداخله به مقياس رابطه مادر و كودك پيانتا (Pianta, 1992) پاسخ دادند. براي تحليل داده ها از شاخص هاي توصيفي و روش هاي آماري t استيودنت و تحليل واريانس آميخته استفاده‌شده است. يافته ها نشان داد كه دست نامه راهنماي هنر درماني مادر-محور به‌طور معناداري رابطه مثبت مادر و كودك را در گروه آزمايش افزايش داده است؛ افزايش صميميت  (F=8.49,sig 0.001) كاهش تعارض (F=47.52,sig 0.001) و كاهش وابستگي (F=13.29,sig 0.001). به‌عبارت‌ديگر تعارض و وابستگي در رابطه مادر و كودك داراي اختلالات طيف درخودماندگي كاهش و نزديكي افزايش‌يافته است. درنتيجه اثربخشي دست نامه راهنماي هنر درماني مادر-محور مورد تائيد است.