نقش گفتمان‌هاي حاكم در محيط خانوادگي و تحصيلي بر تمايل مهاجرت به خارج از كشور

گفتمان موجود در فضاي خانواده و تحصيلي در ترغيب به مهاجرت مؤثر است. پژوهش حاضر با هدف شناسايي گفتمان‌هايي در فضاي خانوادگي و تحصيلي در شكل‌گيري تمايل به مهاجرت تأثيرگذارند، انجام شد. اين مطالعه به روش كيفي با استفاده از نظريه زمينه‌اي سازه گرا صورت گرفت. جامعه آماري در اين تحقيق شامل تمام افراد 19 تا 38 سال مي‌شود كه تمايل به مهاجرت دارند از ميان اين افراد نمونه‌گيري به‌صورت هدفمند و مصاحبه به‌صورت نيمه ساختاريافته انجام شد. نهايتاً با تعداد 12 مشاركت‌كننده (8 زن و 4 مرد)، مصاحبه‌ها به اشباع رسيد و از اين تعداد با 7 نفر به شكل حضوري در محيط دانشگاه و در منزل مشاركت‌كننده مصاحبه‌ صورت گرفت و با پنج نفر به شكل اينترنتي تصويري انجام شد. داده‌ها با كدگذاري در سه مرحله كدگذاري باز، كدگذاري محوري و كدگذاري انتخابي استخراج گرديد، درمجموع 34 مفهوم در ارتباط با تأثيرگذاري گفتمان‌هاي موجود در فضاي خانوادگي و تحصيلي در قالب 11 مفهوم محوري دسته‌بندي شد و درنهايت در سه حيطه كلي گفتمان زمينه‌ساز كلان، گفتمان‌هاي زمينه‌ساز مياني و گفتمان‌هاي زمينه‌ساز خرد طبقه‌بندي شدند. عامل مربوط به گفتمان زمينه‌ساز كلان شامل تبليغات رسانه‌هاي جمعي، عوامل مربوط به گفتمان زمينه‌ساز مياني شامل ضعف ساختارهاي علمي، فضاي نامناسب سياسي و مذهبي، مشكلات اجتماعي، فقدان عدالت، فقدان امكانات و تشويق و ترغيب اطرافيان و عوامل مربوط به گفتمان زمينه‌ساز خرد شامل گفتمان نااميدي و تلف كردن عمر، گفتمان اهميت پيشرفت و رشد شخصي، گفتمان عدم امنيت رواني و گفتمان جست‌وجوگري و تجربيات تازه شدند. نتايج به‌دست‌آمده نشان داد گفتمان‌ها در فضاي خانوادگي و آموزشي نقش به سزايي در تغيير باورها و ارزش‌هاي افراد ايفا مي‌كند؛ و اين تأثيرات چه به شكل آگاهانه و يا نا آگاهانه موجب افزايش تمايل به مهاجرت مي‌گردد.