چالش‌هاي تنوع زيستي ماهيان در درياي خزر

تنوع زيستي شامل تركيب، تعداد و غناء گونه‌اي است و در سطح تنوع ژنتيكي ميان گونه‌ها، بين گونه‌ها و اكوسيستم مطالعه مي‌‌شود. تنوع زيستي نقش بسيار مهمي در حفظ ثبات اكوسيستم‌ها دارد و نشان‌دهنده پايداري بيشتر اكوسيستم هاست. حضور گونه‌‌هاي بيشتر در يك اكوسيستم، سبب پيچيده‌تر شدن اكوسيستم‌هاي طبيعي مي‌شود. لذا، اكوسيستم‌ها توانايي بيشتري در پاسخ به تغييرات محيطي دارند و باثبات‌تر هستند. درياي خزر از نظر تنوع زيستي نسبت به ساير درياها نظير بالتيك و سياه، فقيرتر هست و در اثر فشار روزافزون چالش‌هاي زيست‌محيطي، به‌تدريج گونه‌‌هاي با ارزش آبزي با كاهش جمعيت رو به رو شده و شماري از آنها از جمله ماهيان خاوياري نيز در معرض خطر انقراض قرار گرفته‌اند. از سوي ديگر، رودخانه‌ها و تالاب‌هاي منتهي به اين دريا كه محل مناسبي براي تخم‌ريزي ماهيان رود كوچ و نوزادگاه‌هاي مطمئن انواع ماهيان محسوب مي‌شود، به دليل كاربرد غيرمسئولانه، اغلب شرايط مناسبي ندارند و امكان مهاجرت ماهيان به دلايل متعدد از جمله صيد غير اصولي و بي‌رويه وجود ندارد. بدين‌ترتيب، ذخاير ماهيان استخواني به‌ويژه ماهيان آنادروموس به‌شدت تهديد مي‌‌شود. احياء ذخاير اين گونه‌‌ها همانند ماهيان خاوياري و ماهي سفيد بايد در حجم وسيع‌تر انجام شود. مديريت رودخانه‌ها و فراهم كردن شرايط مهاجرت به حداقل برخي از اين رودخانه‌ها و تأمين شرايط زادآوري طبيعي، نقش اساسي در بازسازي ذخاير اين ماهيان و حفظ تنوع زيستي ماهيان درياي خزر ايفاء خواهد كرد.