سنجش محور ديد گردشگر از درك كيفيت كالبد فضايي شهرها با تأكيد بر خوانايي در سراهاي بازار ايراني (مورد پژوهي: سراهاي بازار شهر اصفهان)

بررسي فضاهاي معماري گذشته و فرآيند طراحي مبتني بر شاهد، امكان درك و كشف ويژگي هاي كالبدي آن را فراهم مي كند. ميدان ديد به دليل ايجاد ارتباط بصري به تقويت رابطه ادراكي ميان انسان و كالبد در بازارهاي تاريخي و عرصه ايجاد محيطي دعوت كننده و فعال را فراهم مي كند. از اين رو پژوهش حاضر، ورودي سراهاي بازار اصفهان را با هدف بررسي ميدان ديد و ميزان جذابيت بصري، به عنوان مكاني كه در اولين نگاه گردشگر با آن مواجه مي شود، مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد و به ارزيابي مولفه هاي كيفيت كالبدي با تاكيد برخوانايي در سنجش ميدان ديد و عمق زاويه نگاه گردشگر مي پردازد. سؤال اصلي پژوهش اين است كه چه رابطه اي ميان محورديد گردشگر و مؤلفه هاي كيفيت كالبد فضايي در جهت خوانايي در ورودي سراهاي بازار تاريخي اصفهان وجود دارد؟ در اين پژوهش از آناليز آيزوويست و آناليز عمق زاويه اي براي سنجش ميدان ديد گردشگر درنسخه فعلي نرم افزار depthmap استفاده شده است. در جهت تهيه گزارش به صورت ميداني از 12 دانشجو معماري ناآشنا با محيط و 12 كسبه آشنا با محيط خواسته شد با حضور در فضا به تبيين مؤلفه هاي تأثيرگذار در جهت خوانايي و كيفيت فضايي بپردازند. در بررسي صورت گرفته از سه دسته سرا (كوچك، متوسط، بزرگ) مي توان به اين نتيجه رسيد كه طول دالان، مدل ورودي (به صورت مستقيم، شكسته يا مارپيچ)، محل قرار گيري ورودي (گوشه، ميان ضلع طولي يا عرضي)، شكل حياط( مستطيل يا مربع) و مساحت حياط مي تواند در گستره ميدان ديد گردشگر تأثير گذار باشد و ميدان ديد گردشگر از نگاه ديد آيزوويستي و تحليل زاويه اي در تمام موارد با خوانايي به عنوان يكي از مولفه هاي كيفيت كالبدي فضا رابطه مستقيم ندارد.