توليد نانوليپوزوم‌هاي حامل نايسين با پوشش كيتوزان و ارزيابي خواص فيزيكي و ضدباكتريايي محصول عليه Bacillus cereus و Staphylococcus aureus

از آنجا كه فعاليت ضدباكتريايي نايسين در واكنش با پروتئين‌ها، قندها و ليپيدها كاهش مي‌يابد، نانوريزپوشاني اين نگهدارنده جهت حفاظت از خواص ذاتي آن راه حل مناسبي به‌نظر مي‌رسد. هدف تحقيق حاضر توليد نانوليپوزوم‌هاي حامل نايسين با (و بدون) پوشش كيتوزان و ارزيابي خواص فيزيكي و ضدباكتريايي محصول بود. به همين منظور چهار تيمار شامل NN (نانوليپوزوم‌هاي حامل نايسين)، NN-CH (0.05)، NN-CH (0.1) و NN-CH (0.5) (نانوليپوزوم‌هاي حامل نايسين به‌ترتيب با پوشش‌هاي 0.05، 0.1 و 0.5 درصد كيتوزان) طراحي و مورد آزمون‌هاي مختلف قرار گرفتند. نتايج نشان داد ميانگين سايز ذرات در تيمارهاي مختلف از حدود 110 تا 327 نانومتر متغير است؛ ضمن اينكه با افزايش ميزان كيتوزان در پوشش، ذرات بزرگتر شدند (0.05 P). شاخص توزيع اندازه ذره‌اي در تيمارها كمتر از 0.3 ثبت شد و ارتباطي با ميزان كيتوزان در پوشش نداشت. با افزايش ميزان كيتوزان اطراف نانوليپوزوم‌ها، پتانسيل زتا به صورت معني‌داري افزايش (0.05 P) و از 55.34- در تيمار NN به 53.14 ميلي‌ولت در تيمار NN-CH (0.5) ارتقا يافت. همچنين راندمان ريزپوشاني نيز به صورت معني‌داري بيشتر شد و از 32.19 در تيمار NN به 75.14 درصد در تيمار NN-CH (0.5) تغيير كرد (0.05 P). مطابق نتايج فعاليت ضدباكتريايي نايسين در دو روش انتشار در محيط كشت آگار و رقيق­سازي در لوله، با نانوريزپوشاني نايسين با (و بدون) پوشش كيتوزان، فعاليت ضدباكتريايي آن بيشتر شد (0.05 P). همچنين با افزايش غلظت كيتوزان، فعاليت ضدباكتريايي نانوليپوزوم‌هاي حامل افزايش يافت و بيشترين حد آن در تيمار NN-CH (0.5) ثبت گرديد (0.05 P). قطر هاله عدم رشد باسيلوس سرئوس در برابر تيمارهاي تحقيق (با پنج غلظت 2.5 تا 25 ميكروگرم بر ميلي‌ليتر) از حدود 4.5 تا 17.5 ميلي‌متر متغير بود. اين ميزان براي استافيلوكوكوس اورئوس حدود 2.1 تا 26.5 ميلي‌متر ثبت شد. حداقل غلظت مهاركنندگي (MIC) و حداقل غلظت كشندگي (MBC) تيمارهاي تحقيق براي باسيلوس سرئوس به‌ترتيب در بازه 100 تا 400  و 200 تا 500 ميكروگرم بر ميلي‌ليتر قرار داشت. اين دو غلظت براي استافيلوكوكوس اورئوس به‌ترتيب 50 تا 200 و 100 تا 400 ميكروگرم بر ميلي‌ليتر ثبت گرديد. مطابق يافته‌ها، نانوريزپوشاني نايسين در قالب نانوليپوزوم‌هاي حامل با پوشش كيتوزان موجب ارتقاي خواص فيزيكي و ضدباكتريايي آن مي‌شود.