عوامل مؤثر بر انديشه اجتماعي مغنيه در تفسير الكاشف

تفسير اجتماعي قرآن يكى از برجسته‌ترين گرايش‌هاي تفسيري است كه در صدۀ معاصر مورد توجه مفسران فراواني قرار گرفته است. در اين گرايش، مفسر در تلاش است كه همۀ آيات قرآن را از زاويۀ اجتماعي بنگرد و با عرضۀ مسائل و مشكلات اجتماعي بر آموزه‌هاي‌قرآني، به دنبال راه‌حل و درمان آنها بگردد. مغنيه از شاخص‌ترين مفسران مروج اين گرايش تفسيري به شمار مي‌آيد. اين مفسر نوانديش لبناني با مشاهدۀ نارسايي‌هاي موجود در جامعۀ اسلامي، در انديشۀ جبران عقب‌ماندگي‌ها در پرتو هدايت قرآني گام برداشته است. ازاين‌رو، در تفسير الكاشف با انديشه‌اي اجتماعي، سعي در اقناع مخاطب عصر خود دارد.تلاش وي در اظهار عظمت قرآن، كشف مقاصد و اهداف دقيق آن و معرفي قرآن بهمنزلۀ كتابي جاويدان است كه توان همگامي با تمامي مراحل زمان را دارد. حال پرسش اين است كه چه عواملي بر انديشه اجتماعي مغنيه مؤثر بوده است؟ برايناساس، در اين پژوهش به شيوه توصيفي و تحليلي، عوامل ‌مؤثر بر انديشه اجتماعي مغنيه در تفسير الكاشف واكاوي و مشخص شده است. عوامل مختلفي در اين امر تأثير داشته است كه از آن جمله مي‌توان فقر، انقلاب‌هاي سياسي- اجتماعي، اصلاحات اجتماعي، مهاجرت و نابسامانيهاي اجتماعي را بيان كرد. در محور شاخص‌ترين اصول اجتماعي مغنيه در الكاشف نيز، مي‌توان رفع فقر و مكانيسمهاي برطرف شدن آن در قرآن، برنامه‌ريزي براي انقلاب‌هاي اسلامي اجتماعي، اصلاحات اجتماعي مطرح در قرآن، مهاجرت براي ساختن فضايي بهتر و همچنين حل و فصل نابساماني‌هاي اجتماعي و راهكارهاي آن از منظر قرآن را نام برد.