ايمان به‌مثابه مخاطره اعتقادي: مقايسه ديدگاه جان بيشاپ و جان شلنبرگ در باب ايمان

چگونگي توصيف و توجيه ايمان از موضوعات مهم در معرفت‌شناسي ديني است. در معرفت‌شناسي ديني مدل‌هاي توصيفي و توجيهي مختلفي براي ايمان پيشنهاد شده است. يكي از اين مدل‌ها «ايمان به مثابه مخاطره اعتقادي» است. در اين تلقي از ايمان، مي‌توان در وضعيت ايهام معرفتي در نبود دلايل در دسترس به نفع باور يا ايمان ديني، با آگاهي از نبود دلايل موجود، مخاطرۀ اعتقادي كرد. در اين مقاله، نخست دو مدل توصيفي ايمان جان بيشاپ و جان شلنبرگ -از مدافعان «ايمان به مثابه مخاطره اعتقادي»- توضيح داده شده است. سپس به اين مطلب پرداخته مي‌شود كه اين دو چگونه مبتني بر چهار شيوه معرفتي، روان‌شناختي، اخلاقي و عملي، ايمان مد نظر خود را ارزيابي مي‌كنند. جان بيشاپ مدل مخاطره اعتقادي خود را كاملاً ملتزم به باور و جان شلنبرگ ناملتزم به باور ترسيم مي‌كند. در ادامه با مقايسه اين دو مدل، ويژگي‌هايي كه شايسته است در ارائه مدل توصيفي و توجيهي از ايمان در نظر گرفته شود برشمرده شده است: توجه به توجيه درزماني در كنار توجيه هم‌زماني، توجه به حساسيت معرفتي دين‌داران بر اساس يك دغدغه برون‌ديني، در نظر گرفتن تفاوت‌هاي فردي و سنخ‌هاي رواني مختلف دين‌داران و غيردين‌داران.