مطالعه جامعه‌شناختي هويت قومي نوجوانان شهر زاهدان و تأثير ابعاد مذهبي، ملي و غربگرايانه بر آن

مقوله هويت در بسياري از كشورها از جمله ايران، مقوله واحدي نيست و متأثر از منابع هويتي گوناگون است كه گاهي تضاد و كشاكش آن ها با يكديگر موجب نگراني هايي شده است؛ از اين روي، به تناسب پديده هايي كه انسان از طريق آن ها خود را مي شناسد و به ديگران مي شناساند، مي توان هويت داشت. از هويت مي توان به‌عنوان پسوند پديده هايي چون فرهنگ، قوميت، مليت، دين، محل سكونت، ايل، طايفه و نظاير آن استفاده كرد. اين پژوهش به منظور بررسي نسبت هويت قومي با ابعاد هويتي در ميان دانش‌آموزان شهر زاهدان انجام شده است. نمونه پژوهش را تعداد ۴۰۰ نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر شاغل به تحصيل در شهر زاهدان تشكيل مي‌دهند كه داده‌هاي آن از طريق پرسشنامه گردآوري شده است. يافته‌هاي پژوهش نشانگر آن است كه بين هويت قومي و ابعاد آن يعني هويت ملي و هويت ديني و هويت جهاني رابطه معناداري وجود دارد البته اين رابطه مثبت و مستقيم است و همچنين هويت ديني بيشترين رابطه را دارد و پس از آن هويت ملي كمترين رابطه را نيزبا هويت جهاني دارد. پسران در اين مطالعه از سطح بالاتري نسبت به دختران در دارا بودن هويت‌هاي مذكور قرار دارند. از نكات اصلي در بررسي هويت در منطقه سيستان و بلوچستان توجه به مسئله حاشيه‌بودن است حاشيه‌بودن چنان بر هويت مردمان آن منطقه تأثيرگذار است كه تصور از اين هويت بدون توجه به لايه‌هاي متعدد حاشيه‌بودن ممكن نخواهد بود با توجه به يافته‌هاي پژوهش هويت ديني از ساير عوامل در تبيين هويت قومي تأثيرگذارتر است و در اصل مهم‌ترين عامل تبيين‌كننده هويت قومي است و دو عامل قوميت و مذهب به‌عنوان تفاوت‌هاي جدي قوم بلوچ و منطقه سيستان و بلوچستان از مابقي كشور مي‌باشد همانطور كه چارچوب نظري پژوهش تبيين مي‌كند هويت دانش‌آموزان منطقه سيستان و بلوچستان تحت تأثير ساخت‌هاي اجتماعي، فرهنگي مي‌باشد.