ساختار فكري دانش در حوزه كتابخانه ديجيتال: مطالعه هم‌واژگاني

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي و ترسيم ساختار فكري دانش در حوزه كتابخانه ديجيتال جهان با استفاده از تحليل هم‌واژگاني است.روش: اين پژوهش از نوع مطالعات كاربردي علم‌سنجي است كه از تحليل هم‌واژگاني و تحليل شبكه رهيافتي استفاده شده است. جامعه آماري توليدات علمي حوزه كتابخانه ديجيتال در پايگاه وب‌آوساينس است كه در مجموع برابر 5655 ركورد بود. همچنين براي تحليل و ترسيم شبكه از نرم‌افزارهاي vosviewer، netdrow، spss و bibexecl استفاده شد.يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه كليدواژه‌هاي Digital library، information retrieval و library پربسامدترين واژه‌ها و بيشترين زوج‌هاي واژگان Digital library و Information retrieval هستند. شبكه هم‌واژگاني شامل شش خوشه با نام‌هاي مديريت دانش و كتابخانه ديجيتال، ذخيره و بازيابي منابع ديجيتال، تعامل انسان و محيط ديجيتال و يادگيري الكترونيك، منابع و رسانه‌هاي الكترونيك، غربالگري مجازي و تحليل داده‌هاي پزشكي است. چگالي شبكه برابر 0.24 و ميانگين شاخص مركزيت برابر 6630/ است. مطابق نمودار راهبردي خوشه‌هاي مديريت دانش و كتابخانه ديجيتال و غربالگري ديجيتال خوشه‌هاي توسعه‌يافته هستند و نقش محوري دارند. خوشه منابع و رسانه‌هاي الكترونيك اگرچه نقش محوري دارد ولي توسعه‌‌نيافته و نابالغ است. ساير خوشه‌هاي موضوعي خوشه‌هاي حاشيه‌اي بوده و موضوعات نوظهور هستند و به‌قدر كافي درباره آنها پژوهش نشده است.