عطار نيشابوري، شاعري عارف يا شاعري داروساز و طبيب

زمينه و هدف: شيخ فريدالدين محمد نيشابوري (618-540 ه. ق) مشهور به عطار، داروساز و شاعر بزرگ ايراني در قرون ششم و هفتم هجري قمري است كه با ورود به عرفان، اشعارش رنگ و بوي معنوي به خود گرفت. در گذشته منظور از عطاري، مجموعه فعاليت‌هاي مربوط به طب اعم از داروسازي، داروفروشي و درمان بوده است. هدف از پژوهش حاضر، معرفي عطار به عنوان طبيبي داروساز و تأثيرات اين علوم بر آثار وي مي‌باشد.مواد و روش‌ها: اين پژوهش، يك مطالعه‌ي كتابخانه‌اي، با روش توصيفي-تاريخي مي‌باشد. با مراجعه به دو تاليف مهم عطار نيشابوري به نام‌هاي مصيبت‌نامه و الهي‌نامه و با مطالعه‌ي مقالات متعدد و جستجو در بانك‌هاي اطلاعاتي معتبر با كليد واژه‌هاي عطار نيشابوري، داروسازي، شاعرِ طبيب و شاعرِ داروساز، مطالب مورد نظر گردآوري و اطلاعات بدست آمده پس از تجزيه و تحليل در قالبي منظم ارائه گرديد.يافته‌ها: بكارگيري فراوان واژگان مرتبط با دارو و درمان در آثار عطار نيشابوري، نشان از علاقه وي به عطاري و طبابت در كنار شعرسُرايي دارد. بزرگاني چون مولوي، شيخ محمود شبستري و صائب تبريزي در آثارشان به معرفي و مدح عطار پرداخته‌اند. لقب عطار نيز به علت اينكه داروخانه بزرگي داشته و به ساخت و فروش دارو و درمان بيماران مي‌پرداخته به او نسبت داده شده است.ملاحظات اخلاقي: اين پژوهش صرفا با تكيه بر منابع كتابخانه‌اي انجام شده و اصل امانت داري و صداقت استناد به متون مورد استفاده، اصالت منابع و پرهيز از جانب داري در مراجعه به متون يا تحليل‌ها، رعايت شده است.نتيجه‌گيري: عطار از جمله شاعراني است كه از دانش داروسازي روزگار خود اطلاعات كافي داشته و گياهان دارويي را خوب مي‌شناخته است. بنابراين مي‌توان او را شاعر داروسازي به شمار آورد كه در نهضت گياه درماني، از پيشگامان است. اگرچه نام او در رديف اسامي اطباي سنتي ايراني برده نمي‌شود، ولي پيشنهاد مي‌شود تحقيقات بيشتري در آثار منظوم و منثور او از منظر پزشكي و داروسازي انجام گيرد تا جايگاه والاي اين مرد بزرگ بيشتر شناسانده شود.