بررسي آثار تربيتي و اخلاقي « بلاءٌ حَسَن»از منظر قرآن

قرآن كريم برسنت گريزناپذير امتحان و ابتلاء الهي درزندگي بشر از دو طريق نقمات و نعمات دلالت قطعي دارد. بحث پيرامون امتحان با نقمات و ناخوشي‌ها بيشمار انجام شده، اما ابتلاء با نعمات و خوشي‌ها مورد غفلت قرار گرفته است، درحالي كه اين نوع آزمايش كه قرآن ازآن به «بلاء حسن» ياد مي‌كند، بسيار سخت، گمراه كننده و تأثيرگذارتر بوده، و زمينه‌ساز سلب نعمت و تبديل آن به نقمت و سرآغاز بلاياء، مشكلات و ناكامي‌هاي فزاينده براي انسان مي‌باشد. يافته‌هاي تحقيق كه به روش اسنادي و با رويكرد تحليلي ـ توصيفي است، نشان مي‌دهد، امتحان با نعمات داراي آثاراخلاقي و تربيتي مختلفي از جهت روحي و رواني و از جهت فردي و اجتماعي است. شكرگزاري، اميد به زندگي، رضايتمندي، افزايش نعمت، شادابي در اطاعت و بندگي خداوند و تلاش مضاعف براي تقرب به خداوند از آثار مثبت آن بوده و ناسپاسي، نااميدي، سلب نعمت، غفلت نسبت به نعمات مادي و معنوي، واكنش‌هاي مغرورانه و متكبرانه انسان در مواجهه با نعمات، كه او را از اطاعت و بندگي دور و بصورت استدراجي به هلاكت در اوج لذت كاذب نزديك مي‌كند، ازجمله آثار منفي بلاء حسن مي‌باشد. در اين مقاله درصدد بررسي آثار گوناگون و راهكارهاي قرآن در برخورد با اين نوع امتحان مي‌باشيم.