بررسي تغييرات محيط رسوبي در نهشته‌هاي كواترنري مخروط ‌افكنه ماهدشت

اهداف: بر اثر تغييرات برودتي و اقليمي كواترنري، خاك‌هاي بسياري به شكل رسوب، به وسيله اشكال مختلف فرسايش، وارد چرخه كندوكاوي يا ترسيب شده است. از جمله فرم‌هاي حاصل از رسوب‌گذاري رودخانه‌ها، مخروط ‌افكنه‌ها هستند. مخروط ‌افكنه ماهدشت در جنوب كرج، از ميراث برجاي‌مانده از تغييرات اقليمي كواترنري بوده است. پژوهش حاضر با بررسي تغييرات بافت، pH و رنگ، در لايه‌هاي رسوبي مخروط ‌افكنه ماهدشت سعي دارد كه برآيندي از تغييرات محيطي منطقه مطالعاتي به دست دهد. روش‌شناسي: پژوهش حاضر از نظر هدف، بنيادي و از لحاظ روش‌شناسي، علي مقايسه‌اي و پيمايشي است كه اطلاعات آن به روش اسنادي و ميداني و آزمايشگاهي گردآوري شده است. براي دستيابي به هدف مورد نظر تعداد ۱۹ نمونه از يك ترانشه ۵ متري برداشت و در آزمايشگاه، مورد آزمايش گرانولومتري، آزمايش اسيديته و قليائيت رسوب و آزمايش تعيين رنگ خاك قرار گرفت. پس از انجام آزمايش‌ها، داده‌هاي به دست آمده مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: يافته‌هاي به دست آمده نشان داد كه در ميان لايه‌هاي رسوبي مخروط ‌افكنه، لايه A۲ با ضخامت زياد، بيشترين تفاوت بافت را با لايه‌هاي ديگر داشته است. به طور كلي ريزدانه بودن، قليائيت بسيار ضعيف و رنگ زرد روشن با درجه خلوص بالا، ويژگي بارز لايه‌هاي مطالعاتي بوده است. نتيجه‌گيري: شواهد نشان داد كه نوسانات و تغييرات محيطي كواترنري پاياني به صورت تناوبي از انواع جريان‌هاي سيلابي انرژي متوسط تا پايين، مبين دوران گرم و خشك است. رخساره‌هاي بين كانالي مخروط‌ افكنه، جريان‌هاي كانالي با انرژي بالا، متوسط و ضعيف را شامل مي‌شود. جريان متوسط رو به بالا كه مشخصاً در افق A۲ با ضخامت ۱۵۹سانتي‌متر و سه منشأ رسوبي رديابي شد، مبين بارش‌هاي يكنواخت و مستمر و به مدت طولاني است و مي‌تواند مبين دوران سرد و مرطوب باشد.