ساز و كار اثرگذاري معنويت بر رشد اقتصادي در الگوي اسلامي ايراني پيشرفت

معنويت يكي از مؤلفه‌هايي است كه مي‌تواند بر رشد اقتصادي اثر مثبت داشته باشد و از آثار منفي رشد اقتصادي بر پيشرفت بكاهد. ساز و كار اثرگذاري مثبت معنويت بر رشد اقتصادي در الگوي اسلامي ايراني پيشرفت را مي‌توان حداقل از سه مسير تأثير معنويت بر كارايي، كاهش هزينه‌هاي مبادله و تقويت عدالت اقتصادي توضيح داد. اثرگذاري معنويت بر رشد اقتصادي از مسير بهبود كارايي به اين دليل روي مي‌دهد كه تقويت معنويت سبب شكل‌گيري و گسترش فرهنگ جهادي در فضاي كسب‌ و كار مي‌شود. گسترش معنويت با ارتقاي اعتماد عمومي سبب كاهش هزينه‌هاي مبادله و درنتيجه افزايش تعاملات اقتصادي و بهبود رشد اقتصادي مي‌‌شود. ارتقاي معنويت با افرايش حس مسئوليت‌پذيري در برابر اقشار ضعيف جامعه و افزايش انفاق در جامعه به بهبود عدالت به‌صورت مستقيم و افزايش رشد اقتصادي از مسير اثرگذاري عدالت بر رشد اقتصادي كمك مي‌كند. درنهايت تقويت معنويت با كاستن از آثار منفي احتمالي رشد اقتصادي از جمله رفاه‌زدگي، تفاخر، چشم‌ و هم‌چشمي، بخل و دستگيري‌نكردن از فقرا موجب مي‌شود رشد اقتصادي در خدمت دستيابي به پيشرفت (دستيابي به حيات طيبه) عمل كند. لازمۀ سياست‌گذاري اين تحليل آن است كه در فرايند پيشرفت اقتصادي، سرمايه‌گذاري براي تقويت معنويت مي‌تواند به ارتقاي هم‌زمان هدف رشد و عدالت اقتصادي بينجامد. اين امر سرمايه‌گذاري درحوزۀ ارتقاي معنويت در اقتصاد با استفاده از رويكردهايي مانند تقويت آموزش‌هاي اخلاق كسب‌ و كار اسلامي، اصلاح الگوي تبليغات بازرگاني و فرهنگ‌سازي خيرخواهي را ضروري مي‌كند.