مقايسه دو شاخص خشكسالي بارش استاندارد در ارزيابي تاثيرخشكسالي بر عمكرد گندم ديم در استان خراسان شمالي

در اين مقاله، شاخص خشكسالي بارش استاندارد(SPI) و يك نسخه اصلاح شده آن جهت بررسي اثرات خشكسالي بر عملكرد گندم در استان خراسان شمالي مورد استفاده قرار گرفت. در نسخه اصلاحي بارش موثر ماهانه جايگزين شده و به نام شاخص بارش استاندارد كشاورزي محور (شاخص aSPI) استفاده شد. جهت محاسبه متغير بارش موثر، روش تجربي سرويس حفاظت خاك ايالات متحده بكار رفت.شاخص مورد نظر با استفاده از داده‌هاي بارش و دماي ماهانه دوره 30 ساله (1368 تا 1397) ايستگاههاي همديدي خراسان شمالي محاسبه گرديد و مقادير آن در پنجره‌هاي مختلف زماني با عملكرد گندم در دوره زماني 15 ساله( 1383 تا 1397) تطبيق داده شد. هر دو شاخص اصلي و اصلاح شده در پنجره‌هاي زماني معمول 1، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9 و 12 ماهه محاسبه و با استفاده از ضريب همبستگي رابطه انها با عملكرد استاندارد شده، مورد مقايسه و تحليل قرار گرفت. نتايج كاربست شاخص بارش استاندارد كشاورزي نشان داد كه بارش‌هاي تاثيرگذار در عملكرد محصول گندم ديم استان در ايستگاه بجنورد، بارش‌هاي دوره زماني آبان-ارديبهشت، در ايستگاه شيروان، فاروج و اسفراين دوره زماني فروردين-خرداد، در ايستگاه مانه و سملقان دوره زماني آبان تا دي و در ايستگاه جاجرم دوره زماني مهر-خرداد، هستند.