ارائه مدل علي اختلال وسواس- بي اختياري نوجوانان بر اساس انعطاف پذيري روان شناختي و فراشناخت با نقش واسطه اي ذهن آگاهي

مقدمه: اختلال وسواس- بي‌اختياري يكي از اختلال‌هاي شايع روانشناختي است كه در نوجوانان شيوع نسبتاً بالايي دارد. اين اختلال هزينه‌هاي اجتماعي و اقتصادي بسياري را براي افراد مبتلا و جامعه ايجاد مي‌كند و بر كاركردهاي اجتماعي، تحصيلي و شغلي اين افراد تأثير مي‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف تبيين علائم اختلال وسواس- بي‌اختياري بر اساس انعطاف‌پذيري روان‌شناختي و باورهاي فراشناخت با نقش واسطه‌اي ذهن‌آگاهي انجام گرفته شد. روش: پژوهش حاضر مقطعي و از نوع همبستگي بود. 225 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان الشتر در سال تحصيلي 98-1397با استفاده از نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. ابزارجمع‌آوري داده‌ها پرسش‌نامه فراشناخت، پرسش‌نامه وسواس- بي‌اختياري، پرسش‌نامه پذيرش و عمل و پرسش‌نامه ذهن‌آگاهي بود. براي تجزيه و تحليل يافته‌ها از ضريب همبستگي پيرسون و معادلات ساختاري استفاده شد. يافته‌ها: ارزيابي مدل، نشان از برازش قابل قبول مدل فرضي داشت. نتايج تحليل مدل نشان داد متغيرهاي پيشبين انعطاف پذيري روانشناختي و باورهاي فراشناخت به صورت مستقيم و غيرمستقيم با ميانجي‌گري ذهن‌آگاهي بر نشانه‌هاي اختلال وسواس- بي‌اختياري داراي تاثير معنادار بودند ( P 0/01). همچنين متغير ذهن‌آگاهي داراي تاثير مستقيم و معنادار بر اختلال وسواسي بي‌اختياري بود (P 0/01).نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش حاكي از آن است كه انعطاف‌پذيري روانشناختي و تعديل باورهاي فراشناخت ناكارآمد مي‌توانند نشانه‌هاي وسواس را كاهش دهد و در اين بين ذهن‌آگاهي به عنوان متغير ميانجي بخشي از فرايند اثرگذاري در كاهش نشانه‌هاي وسواس است. برگزاري كارگاه هاي آموزشي در زمينه ذهن آگاهي، فراشناخت و انعطاف پذيري روانشناختي و همچنين استفاده از درمان هاي مبتني بر اين متغيرها به منظور پيشگيري و كاهش نشانه هاي اين اختلال در نوجوانان به مشاوران و متخصصان فعال در اين حوزه پيشنهاد مي شود.