پيش‌بيني خردمندي براساس تفكر انتقادي با واسطه‌گري سبك‌هاي پردازش اطلاعات

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوين يك مدل معادلات ساختاري براي سنجش روابط مستقيم و غيرمستقيم خردمندي براساس تفكر انتقادي با واسطه‌گري مؤلفه‌هاي سبك‌هاي پردازش اطلاعات در دانشجويان دانشگاه تهران بود.روش: روش پژوهش حاضر در حوزه طرح‌هاي توصيفي – همبستگي و روش تحليل از نوع مدل‌يابي معادلات ساختاري بود. جامعه آماري پژوهش حاضر را كليه دانشجويان دختر و پسر شاغل به تحصيل در مقاطع تحصيلات تكميلي‌ارشد و دكتري دانشگاه تهران در سال تحصيلي 99-1398 تشكيل مي‌دادند كه به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. حجم نمونه براساس حداقل آزمودني موردنياز به ازاي متغيرهاي آشكار در مدل، تعداد ۳۵۷ نفر بود. روش نمونه گيري، خوشه اي چند مرحله اي تصادفي بود. به‌منظور گردآوري داده‌ها و اندازه‌گيري متغيرهاي پژوهش از پرسشنامه‌هاي خردمندي اشميت و همكاران (2012)، تفكر انتقادي ريكتس (2003) و سبـك‌هاي پردازش اطلاعات پاسيني و اپستين (1999) استفاده شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-23 و AMOS-22 صورت گرفت. ارزيابي مدل پژوهش با استفاده از شاخص‌هاي برازش مدل معادلات ساختاري و با تكنيك تحليل مسير صورت گرفت.يافته‌ها: بررسي ضرايب همبستگي نشان داد كه تفكر انتقادي قادر به پيش‌بيني مستقيم خردمندي بوده و داراي اثر مستقيم و معنادار مي‌باشد. تعيين معناداري اثر غيرمستقيم نيز حاكي از آن است كه مؤلفه‌هاي سبك‌هاي پردازش اطلاعات (پردازش اطلاعات عقلاني 0.44 P و پردازش شهودي 0.26 P) نقش ميانجي‌گري داشته و سهم واسطه‌گري آن بين متغيرها به‌صورت كامل مثبت و معنادار بوده است.نتيجه‌گيري: همچنين بررسي ضرايب حاصل از تحليل مدل نشان داد كه 61 درصد از واريانس خردمندي، 32 درصد واريانس پردازش اطلاعات عقلاني و 3 درصد از واريانس پردازش اطلاعات شهودي، را تبيين مي نمايد. به‌طوركلي مي‌توان نتيجه گرفت تفكر انتقادي دانشجويان بايد مورد توجه جدي قرار گيرد، چون علاوه‌بر تأثير بر خردمندي دانشجويان، سبك‌هاي پردازش اطلاعات آنها را هم تحت تأثير خود قرار مي‌دهد كه در نتيجه يادگيرندگان در سطح آموزش عالي از سويي از عهده بحث و جدل‌هاي تفسيري و تصميم گيري‌هاي خردمندانه و واقع‌بينانه بر مي‌آيند و از سوي ديگر توانايي به‌كارگيري روش‌ها و فن آوري‌هاي نوين آموزشي در فرآيند حل مسئله زندگي واقعي و اهميت برخورد خردمندانه با آنها را كسب مي‌نمايند.