سازوكارهاي انهدام خاطره، پروژه برساخت سوژه ايران مدرن (خوانشي انتقادي- جامعه شناختي از سياست هاي فرهنگي دوران رضاخان در مناطق كُردنشين)

تاريخي كه به بخشي از معرفت يا ايدئولوژي ملت، دولت يا انقلاب بدل شده، آن خاطرهاي نيست كه اينك در حافظة جمعي نقش بسته، بلكه تصويري است كه به دست متصديان گزينش، نگاشته، ارائه، متداول و در نهايت نهادينه شده است. شايد بزرگترين پيكار در مقام نقد دوران پهلوي براي ديگري ها (كردها)، پيكار براي احقاق حق به ياد آوردن حضور خود در تاريخ باشد. از اين رو روايت و بازگوكردن تاريخ مناطق كُردنشين بيش از هر زمان ديگري در نسبت با حكومت پهلوي و وقايع آن دوران ضرورت يافته است. پرسش جامعه شناختي اساسي اين پژوهش اين خواهد بود كه حكومت پهلوي اول با هدف نوسازيِ ايران و ترويج ناسيوناليسم باستانگرا و به ميانجيِ سازوكاري تحت عنوان آشتي با گذشته به گونه اي ديالكتيكي، چگونه گذشته و خاطره را از سوبژكتيويتة ديگري هايش (كردها) زدوده است. هدف از اين پژوهش پيوندي دوباره با گذشته اي است كه پيوستگيِ ميان ديگري ها را بازيابي و احيا مي كند؛ آنهم، از خلالِ نه زدودن امر گذشته از خاطره يا انهدام آن، بلكه با مواجهه اي انتقادي و آگاهي بخش از مكانيسم هاي يكدست سازي كه، طنينِ احياء و بازگشت دوباره آن (رضاشاه) زمزمه مي گردد. سازوكارهايي كه اين پژوهش به مثابة منطق دروني فرايند انهدام خاطره بازشناخته است شامل ديالكتيك ابداع سنت و انهدام خاطرة كُردها، ديالكتيك آموزش و سوژه/ابژة كُردها، جغرافياي تخيلي و انهدام خاطره/ مكان كُردها، تروما و تاريخ سكوت كُردها و ... است، كه به ميانجي آنها، 1. نقدي بود بر مونولوگ تجدد، نوشدن و برآمدن ايران جديد در پروژة دولت-ملت سازي، كه ديگري ها و صداي شان را به فراموشي سپرده است؛ 2. دقيقه اي انتقادي باشد بر اكنونيت جامعة ايراني كه هردم زمزمة بازگشت و احياي آن دوران به گوش مي رسد؛ و 3. كوششي باشد براي بازشناسي كليتي كه آن را مي توان فرايند پرورش خود يا تاريخ برآمدن سوژة مدرن ايراني ناميد.