نقد ديدگاه محمد شحرور در مورد تاريخ‌مندي عدّه طلاق

محمد شحرور در زمره نوانديشان ديني است كه حكم فقهي عدّه طلاق را تاريخ‌مند معرفي مي‌كند و در اثبات اين نظر به دلايل قرآني استناد جسته است. پژوهش حاضر با هدف نقد و تحليل ديدگاه محمد شحرور به‌روش اسنادي- توصيفي انجام شد. بدين‌منظور كتاب السنّة الرّسوليه و السنّة النّبوية مورد بررسي قرار گرفت و دلايل اعلام تاريخ‌‌مندي عدّه طلاق توسط ايشان در اين كتاب استخراج شد. همچنين با بررسي تفاسير قرآني و منابع مكتوب فقهي در موضوع طلاق، استدلال‌‌هاي فرازماني بودن حكم عدّه طلاق استخراج و طبقه‌بند شد و با استفاده از اين داده‌ها، ديدگاه محمد شحرور مورد نقد و بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه محمد شحرور در كتب فوق ضمن اعلام همگوني سنت نبوي با سنت‌‌هاي انساني، بر ضرورت خوانش تاريخ‌مند آياتي كه با خطاب «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ» است، تأكيد مي‌نمايد و تصريح مي‌كند كه حكم عدّه طلاق شاهدي از اقتضائات عصر نزول است و در دوران كنوني، موضوعيتي ندارد. درحالي‌كه آيات قرآني با مضاميني همچون لزوم تمسك به آموزه‌هاي پيامبر(ص)، توصيف انبياء در قرآن و وصف پيراستگان از وسوسه‌هاي شيطاني، حجيت سنت را كه دومين سرچشمه دستيابي به اوامر و نواهي الهي است، تأييد مي‌كند. از منظر فقه اسلامي، عدّه زنان يك حكم شرعي منصوص براي تمامي دوران‌هاست كه از جمله فلسفه مهم آن حريم‌‌داري ازدواج است كه زمينه را براى بازگشت پس از طلاق و ترميم پيوند همسري فراهم مي‌كند.