اثر پاندمي كوويد 19 بر خدمات پيشگيري و مديريت بيماري‌هاي غير واگير در نظام مراقبت هاي اوليه سلامت ايران

زمينه و هدف:  پاندمي بيماري كوويد-19 اختلال قابل توجهي در ارائه خدمات پيشگيري و مديريت بيماري هاي غير واگير در بسياري كشورها ايجاد نموده است و بيم آن مي رود كه اين اختلال، بروز عوارض اين بيماري ها در طولاني مدت را درپي داشته باشد؛ اين مطالعه با هدف تحليل كمي وضعيت برخي خدمات پيشگيري و مديريت بيماري هاي غير واگير در نظام مراقبت هاي اوليه سلامت ايران در پاندمي كوويد-19  انجام شده است. مواد و روش ها: در اين پژوهش، داده هاي جاري تعداد 8 خدمت مربوط به پيشگيري و مديريت بيماري هاي غير واگير موجود در سامانه يكپارچه بهداشت (سيب) طي مدت 10 ماهه پس از بروز همه گيري كوويد-19 بررسي و با بازه زماني مشابه سال گذشته مقايسه شد.  يافته‌ها: خدمات پيشگيري و مديريت بيماري هاي غير واگير در مقايسه با بازه مشابه سال گذشته به طور متوسط 18/89 درصد كاهش داشته است؛ اين كاهش در ابتداي دوره همه گيري بسيار شديدتر (تا 75 درصد در برخي خدمات) و در خدمات ارائه شده توسط پزشك، بيش از خدمات ارائه شده توسط غير پزشك بوده است. همچنين در بررسي سير خدمات انتخاب شده طي اين دوره پس از دوره كاهش اوليه، سير جبران تدريجي مشهود است. نتيجه‌گيري: اثر همه گيري كوويد-19 بر خدمات پيشگيري و مديريت بيماري هاي غير واگير در نظام مراقبت هاي اوليه سلامت ايران نيز همانند ساير مناطق درگير در پاندمي قابل توجه بوده است و هرچند در خصوص برخي خدمات، سير جبراني اميد بخش بوده است، براي احياي برخي ديگر از برنامه  ها، توجه و تلاش بيشتري مورد نياز است.