بررسي گفتمان اسلام سياسي و تبارشناسي اسلام‌گرايي

هدف پژوهش حاضر بررسي گفتمان اسلام سياسي و تبارشناسي اسلام‌گرايي بود. روش پژوهش توصيفي- تحليلي بوده و از نظريه گفتمان لاكلا و موف نيز استفاده شده است. نتايج حاكي از آن است كه اسلام سياسي در بين مسلمانان، گفتماني است كه صورت‌بندي خاصي از جامعه و سياست را با محوريت دال مركزي اسلام ارائه مي‌دهد و تلاش مي‌كند اسلام را از منظر سياسي مورد تأكيد قرار داده و آن را از دايره صرفاً مذهبي خارج سازد. همچنين درصدد است تا اسلام را به دال برتر تمامي گفتمان‌هاي امت اسلامي تبديل كند. تعيين دال‌هاي گفتمان اسلامي حوزه نبرد گفتمان مدرنيته غرب با اسلام‌گرايان بوده است، براي تبيين دال‌هاي اسلام سياسي رويكردهاي انديشه‌اي، اجتماعي و جريان‌شناسي به‌كار برده شده است، ولي رويكرد گفتماني از ظرفيت گسترده‌تر و انعطاف‌پذيرتري در تبيين جريان‌هاي جوامع اسلامي برخوردار است. در بين صورت‌بندي‌هاي اين گفتمان، اسلام سياسي مردم‌سالار با قرار گرفتن در مقابل مقوله‌هاي جديدي از قبيل دموكراسي، انتخابات، حكومت و سياست‌سازي، به بازتعريف نشانه‌هاي متعدد اسلام سياسي سنتي ازجمله تبيين نقش شورا، مشورت، امر به معروف و نهي از منكر، جهاد، عدالت اقتصادي، جايگاه غيرمسلمانان و زنان در جامعه اسلامي، اقدام كرده است.