تحليل عددي لرزش‌هاي ناشي از انفجار ترانشه بر خط لوله انتقال آب شرب تبريز

امروزه با توسعه فعاليت‌هاي معدني و عمراني استفاده از عمليات انفجار به دليل كاهش زمان و هزينه افزايش پيدا كرده است. استفاده از انفجار براي حفاري و خردايش سنگ علاوه بر مزاياي آن معايبي دارد كه از مهم‌ترين آنها مي‌توان به لرزش‌ زمين اشاره كرد. لرزش‌هاي ناشي از انفجار بخش مهم و قابل توجهي از فرآيند انفجار بوده و همواره كنترل ميزان آن براي كاهش خسارت‌هاي احتمالي به مناطق اطراف لازم است. در اين مقاله داده‌هاي ميداني انفجار انجام گرفته در پروژه خط دوم آبرساني تبريز با استفاده از دستگاه‌هاي لرزه‌نگار سه مولفه‌اي Blast Recorder برداشت شده است. با مدل‌سازي فرآيند انفجار در نرم‌افزار المان محدود ANSYS-Autodyn رفتار محيط محدوه انفجار شبيه‌سازي شده است. ميانگين خطاهاي مدل‌سازي عددي نسبت به برداشت‌هاي ميداني حدود 20 درصد برآورد شده است. با توجه به مدل‌سازي عددي بحراني‌ترين حالت سرعت وارد شده به خط لوله كمتر از استانداردهاي مجاز انفجار در نزديكي خط لوله بوده و حداكثر تنش، كرنش و جابه‌جايي در مرز لوله و محيط به ترتيب برابر MPa 17.24، µmm/mm 135 و mm 0.18 است.