درآمدي بر مفهوم گفتمان ژئوپليتيك صلح

ژئوپليتيك در طول تاريخ خود با مفاهيمي چون جنگ، رقابت و قدرت همراه بوده ‌است؛ در ژئوپليتيك سنتي حكومت‌ها به دنبال قلمرو يابي؛ مديريت سرزمين و دستيابي به قدرت بودند به‌گونه‌اي كه ژئوپليتيك سنتي بيانگر ديدگاه‌هاي قدرتمندان از جهان بود؛ اما تحولات صورت گرفته در عرصه‌هاي مختلف زمينه‌ساز شكل‌دهي به مباحث جديد در عرصه مطالعه ژئوپليتيك گرديد. انديشه حاكم بر ساختارها و نظام بين‌المللي در زمان معاصر با ظهور و تجلي اولويت‌هاي مادي و معنوي جديد ازجمله: نياز بشريت به زندگي در فضاي صلح، اهميت گام برداشتن به‌سوي توسعه و كرامت انساني بر پيشگيري از درگيري‌هاي مسلحانه و كاهش خشونت‌هاي ناشي از جنگ تقدم يافته است. مطالعه و بررسي علمي نحوه استقرار شيوه‌هاي عينيت‌بخشي به چنين هدفي، امروزه از بنيان‌هاي اساسي مفهوم ژئوپليتيك است. بر اين اساس، مقاله حاضر درصدد تبيين فرايند ژئوپليتيك صلح است. اين پژوهش به لحاظ هدف، بنيادي و به لحاظ ماهيت و روش، از نوع تحقيقات توصيفي- تحليلي است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد شكل‌گيري هويت‌هاي جديد منطقه‌اي، شكل‌گيري مجموعه امنيتي منطقه‌اي، توسعه اجتماعي، ساختارها و كاركردهاي نهادهاي بين‌المللي، غالب ساختن گفتمان صلح و عدالت جهاني، مبارزه جهاني با تروريسم، مداخلات بشردوستانه، رعايت مناسبات حقوق بشر و حقوق بين‌الملل ، گسترش گفت‌وگوهاي بين‌المللي، تشنج‌زدايي و اعتمادسازي در كشورها، مناطق و جهان، در حال افزايش است به‌گونه‌اي كه در رويكردي انسان‌گرا ؛كاهش رنج‌هاي انسان از مهم‌ترين مزاياي ژئوپليتيك صلح در فضاي جغرافيايي به شمار مي‌رود.