بررسي اثر موقعيت جغرافيايي بر عملكرد و تركيب شيميايي اسانس گياه دارويي Teucrium stocksianum Boiss جمع‌آوري شده از 4 منطقه استان هرمزگان

هدف از اين تحقيق بررسي تاثير رويشگاه بر كميت و كيفيت اسانس گونهTeucrium stocksianum Boiss است. بر اين اساس سرشاخه اين گونه در زمان گل دهي (مرداد ماه 1396 و 1397) از 4 منطقه از استان هرمزگان (ضلع شمالي كوه تنگ زاغ با ارتفاع 1100 متر از سطح دريا؛ كوه آبماه با ارتفاع 850 متر از سطح دريا؛ كوه تنگ زاغ با ارتفاع 1400 متر از سطح دريا و كوه انوه با ارتفاع 2000 متر از سطح دريا) جمع آوري و سپس بـا روش تقطيـر بـا آّب (سيستم كلونجر) اسانس گيري شد. آناليز اسانس ها طبق شرايط استاندارد با دستگاه هاي GC و GC/MS انجام شد. نتايج نشان داد كه شرايط اكولوژيكي و اقليمي رويشگاه مي تواند كميت و كيفيت مواد موثره اسانس را تحت تاثير قرار دهد. همچنين با كاهش ارتفاع از ميزان اسانس كاسته شده است. به‌طوري‌كه كمترين ميزان اسانس متعلق به نمونه كوه آبماه با ارتفاع 850 متر و بيشترين ميزان اسانس به نمونه كوه انوه با ارتفاع 2000 متر، تعلق دارد. و به ترتيب تركيبات موثره  اِلمول (2/4 تا 8/5 درصد)، كاريوفيلن اكسيد (3/0 تا 7/1 درصد) و بتا-يودسمول (2/2 تا 12/1 درصد) و آلفا-پينن و ميرسن از مهمترين  تركيبات موجود در اسانس ها به شمار مي روند كه در نمونه هاي با ارتفاع كمتر مشاهده نشده اند كه اين امر مي‌تواند به دماي بالاي هوا در مناطق رويش گياه مرتبط باشد. همچنين تركيباتي نظير والريانول، پولگون، ليمونن و اپي-آلفا-كادينول به ميزان قابل توجهي تنها در برخي از نمونه ها ديده شده اند كه نشان از تاثير شرايط اكولوژيكي و اقليمي گياه بر كيفيت اسانس مي دهد.