ارائه الگوي ارتقاء كارايي و اثربخشي كميته حسابرسي با رويكرد زمينه بنيان

با توجه به نقش كليدي كميته حسابرسي در ساختار حاكميت شركتي ، ضرورت توجه به ابعاد كارايي و اثربخشي اين كميته، موضوعي است كه نظر پژوهشگران، مراجع و نهادهاي قانون‌گذاري را به خود معطوف كرده است. البته ﺻﺮف وﺟﻮد ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﯽ در ﺷﺮﮐﺖ، اطمينان ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺰارﺷﮕﺮي ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎﮐﯿﻔﯿﺖ و وﺟﻮد ﮐﻨﺘﺮل‌ﻫﺎي ﮐﺎﻓﯽ و مناسب حاصل نمي‌شود. ايفاي مسئوليت اﯾﻦ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺑﻪ گونه‌اي كارا و اﺛﺮﺑﺨش از اهميت به‌سزايي برخوردار است كه در اغلب كميته‌هاي حسابرسي شركت‌ها در ايران، مغفول مانده است. در اين پژوهش كه در زمره پژوهش‌هاي كيفي و اكتشافي محسوب مي‌گردد، سعي شده است تا الگوي ارتقاء كارايي و اثربخشي كميته حسابرسي به روش نظريه‌پردازي زمينه‌بنيان ارائه گردد. براي نيل به اين هدف، در سال‌هاي1399 و 1400، با 21 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران در حوزه‌ كميته حسابرسي، اعضاي هيات‌مديره و كميته‌هاي حسابرسي و اساتيد دانشگاه‌ها مصاحبۀ عميق صورت گرفت. نتايج حاصل از پژوهش حاكي از آنست كه كارايي و اثربخشي كميته حسابرسي، تحت تاثير ويژگي‌هاي شخصيتي، جنسيت، ويژگي‌هاي اخلاقي، نظام جبران خدمات، تجربه، هوش، الزامات محيطي، مشوق‌ها و فشارهاي محيطي، تعامل (با مديريت، حسابرس و...)، تعداد، تركيب اعضاء و تعداد جلسات، تصميم‌گيري‌هاي كميته، ويژگي‌هاي صاحبكار، فرهنگ سازماني و ويژگي‌هاي كسب و كار و رقابت در بازار قرار مي‌گيرد. يافته‌هاي اين پژوهش بيانگر اين موضوع است كه كارايي و اثربخشي كميته حسابرسي، پيامدهايي نظير بهبودكيفيت گزارشگري مالي، تامين منافع ذينفعان، افزايش بهره‌وري، ايجاد ارزش افزوده و تقويت و كمك به ايفاي مسوليت‌هاي نظارتي هيئت مديره را شامل مي‌شود.