تدوين مدل هشداردهي حسابرسان با استفاده از نظريه داده بنياد

با توجه به گسترش مصاديق فساد مالي در حوزه‌‌هاي مختلف، هشداردهي حسابرسان به عنوان ابزاري براي جلوگيري و مبارزه با فساد مالي در كشور‌هاي گوناگون مطرح شده است، اما تا كنون در كشور ايران الگوي منسجمي براي اين مساله ارائه نشده است. بنابراين در اين پژوهش تلاش شده است تا الگوي هشداردهي حسابرسان براساس روش داده بنياد طراحي گردد. به اين منظور در سال 1399 با استفاده از رويكرد نمونه‌گيري هدفمند (گلوله برفي) با 18 نفر از اعضاي هيات علمي متخصص، شركاء مؤسسات حسابرسي، مديران سازمان حسابرسي و جامعه حسابداران رسمي ايران كه در زمينه حسابرسي صاحب نظر و داراي تجربه بوده‌اند، مصاحبه‌‌هاي عميق تا مرحله اشباع صورت گرفت. داده‌‌‌‌هاي پژوهش با استفاده از روش كدگذاري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و مقوله‌‌‌‌هاي اصلي و مفاهيم استخراج گرديد. نتايج پژوهش نشان داد مهمترين شرايط علي كه ‌مي‌تواند در هشداردهي حسابرسان موثر باشد، ساختارحاكميت، قوانين حاكم، ساختارحرفه و ويژگي‌‌‌‌هاي حرفه حسابرسي است. همچنين يافته‌‌هاي پژوهش نشان داد براي دستيابي به هشداردهي حسابرسان بايد راهبرد‌هايي مانند اصلاح ساختارحرفه، اصلاح ساختار نظارتي، اصلاح زيرساخت و كيفيت آموزش و مدرنيته (استفاده از فنّاوري‌‌هاي نوين) اتخاذ گردد. در نهايت، الگوي پژوهش نشان داد كه هشداردهي حسابرسان ‌مي‌تواند پيامد‌هايي از قبيل ارتقاء جايگاه حرفه، كاهش فساد مالي، افزايش شفافيت وكيفيت گزارشگري، پويايي نظام اقتصادي، چابك‌سازي ساختار حرفه حسابرسي، تصويب قانون حمايتي حسابرسان، ورود فنّاوري اطلاعات و حسابخواهي و حسابدهي را در پي داشته باشد