تحليل حقوقي و اقتصادي تأثير بيماري‌هاي پاندميك بر اجراي تعهدات قراردادي

در اين مقاله تأثير شيوع بيماري‌هاي پاندميك مانند كوويد- ۱۹ بر اجراي تعهدات قراردادي از حيث تحليل اقتصادي حقوق به روش توصيفي- تحليلي موردبررسي قرارگرفته است. با توجه به وجود طيف گسترده‌اي از قراردادهاي مختلف كه ممكن است، تحت تأثير شيوع بيماري‌هاي پاندميك قرار گيرند، نمي‌توان تأثير شيوع بيماري پاندميك را ذيل يك عنوان و با يك ضمانت اجراي خاص بررسي نمود. لذا وضعيت قراردادهاي متأثر از اين بيماري، ذيل عناوين «غيرممكن شدن اجراي تعهد»، «دشواري اجراي تعهد» و «منتفي شدن هدف قرارداد» موردبررسي قرارگرفته است. با توجه به امكان تعريف يك هدف جديد براي حقوق قراردادها در دنياي معاصر، تحت عنوان «كارايي اقتصادي»، برخي اصول مرتبط با تحليل اقتصادي حقوق، مانند «تخصيص بهينه ريسك» و «معيار كارايي» بخصوص معيارهاي پارتو و كالدور-هيكس، جهت انتخاب ضمانت اجراي متناسب و كارآمد مدنظر قرارگرفته است. همچنين براي هر يك از وضعيت‌هاي موجود، اقدام به بررسي مجزاي ضمانت اجراهاي قابل‌اعمال، شامل «استمهال قانوني»، «مهلت عادله قضايي»، «تعليق اجرا»، «تعديل قرارداد»، «فسخ» و «انفساخ» گرديده؛ به‌نحوي‌كه ضمن رعايت اصول حقوقي، از حيث اقتصادي نيز كارآمدترين ضمانت اجرا، براي هر وضعيت خاص در نظر گرفته‌شده است. امكان تقسيم خسارات وارده، تحت عنوان «تخصيص بهينه ريسك» بين طرفين، در برخي ضمانت اجراهاي خاص نيز يكي از موضوعات موردبررسي است.