معرفي جمعيت‌‌هاي پرمحصول گونه‌‌هاي بومي سردۀ آويشن در ايران

اسانس‌هاي طبيعي حاصل از گياهان اهميت ويژه‌اي در صنايع مختلف ازجمله كشاورزي، دارويي، بهداشتي و آرايشي دارند. در ميان گياهان اسانس‌دار، آويشن جايگاه ويژه‌اي دارد. اسانس آويشن كاربردهاي متنوعي در صنايع بهداشتي، آرايشي و غذايي دارد؛ از اين رو جستجوي انواع آويشن به‌‌منظور توليد اسانس بيشتر براي صنايع مختلف جذاب است. نتايج مقايسۀ توليد مادۀ خشك و اسانس از 108 جمعيت از 9 گونه از آويشن‌هاي موجود در ايران و از چهار جمعيت آويشن زراعي با يكديگر نشان داد گونه‌هاي بومي آويشن در ايران داراي پتانسيل توليد محصول بسيار بيشتري نسبت به گونۀ Thymus vulgaris هستند و به‌‌ويژه جمعيت‌هاي مختلف از گونه‌هاي T. kotschyanus و T. daenensis محصول فراوان‌‌تر و با درصد اسانس بيشتري توليد مي‌‌كنند. با توجه به نتايج اين پژوهش، ژرم‌‌پلاسم كشت‌‌شده، برحسب هدف طراحي‌‌شده براي استفاده داراي تنوع است. اگر هدف از كاشت و توليد آويشن، توليد مادۀ خشك براي استفاده در جايگاه چاشني يا مصارفي از اين قبيل باشد، امكان استفاده از جمعيت‌ ۱۰۴ گونۀ T. kotschyanus، جمعيت ۶۰ گونۀ T. fallax، جمعيت ۹۱ گونۀ T. kotschyanus و جمعيت ۱۰۷ گونۀ T. daenensis وجود دارد و اگر هدف از كاشت آويشن توليد اسانس بيشتر باشد، استفاده از جمعيت‌ ۱۰۴ گونۀ T. kotschyanus، جمعيت ۶۰ گونۀ T. fallax، جمعيت 90 گونۀ T. daenensis و جمعيت 67 گونۀ T. fedtschenkoi ممكن است.