بررسي تنوعات ريخت‌سنجي جمعيت‌هاي گونۀ 1949، Megachernes Pavlovskyi Redikorzev, 1949 (Pseudoscorpiones: Chernetidae) در غارهاي رشته‌‌كوه زاگرس، ايران

عقرب‌هاي كاذب بندپاياني كوچك با پراكنش وسيع از ردۀ عنكبوتيان هستند و بيشتر در ريززيستگاههاي سربسته و متنوع ازجمله غارها سكونت دارند. جانداران داراي پراكنش وسيع، به‌‌طور معمول تفاوت‌هاي ريختي نسبت به تنوع عوامل زنده و غير زندۀ موجود در دامنۀ پراكنش‌‌ خود نشان مي‌‌دهند. در اين پژوهش، تغييرات ريخت‌سنجي بين جمعيت‌‌هاي گونۀ Megachernes pavlovskyi در تعدادي از غارهاي واقع در رشته‌‌كوه زاگرس بررسي شده است. تعداد 95 نمونه متعلق به گونۀ يادشده جمع‌آوري شد؛ سپس اندازه‌گيري نسبت طول به عرض 14 صفت ريختي - اندازشي آنها با تهيۀ اسلايد و عكس‌‌‌‌برداري با ميكروسكوپ مجهز به دوربين و با كمك نرم‌افزار ImageJ انجام شد. تحليل داده‌ها و تجزيه و تحليل‌هاي آماري ANOVA، MANOVA، PCA و DFA و تحليل خوشه‌اي صورت گرفت. نتايج به‌‌دست‌‌آمده از تحليل ANOVA نشان داد در صفات نسبي مطالعه‌‌شده، بين 12 صفت اختلاف معني‌‌دار ديده مي‌‌شود (p 0.05). تحليل مؤلفه‌‌هاي اصلي منجر به استخراج سه مؤلفۀ معني‌دار شد كه 64/98 درصد واريانس را به خود اختصاص داده است. براي بررسي تفاوت‌هاي موجود بين جمعيت‌‌ها، نمودار پراكندگي جمعيت‌‌ها براساس مؤلفه‌‌هاي اصلي ترسيم و جدايي جمعيت‌‌هاي بت‌‌خانه و سراب از جمعيت‌‌هاي ملك و پلنگان مشخص شد؛ ولي بين جمعيت بت‌‌خانه و سراب و نيز جمعيت ملك و پلنگان هم‌‌پوشاني ريختي وجود دارد. به‌‌علت تفاوت فاكتورهاي محيطي حاكم بر غارهاي مطالعه‌‌شده و به‌‌دليل تأثيرپذيري صفات ريختي از عوامل اكولوژيك، به‌‌طور احتمالي تفاوت‌‌هاي ريختي بين جمعيت‌هاي مطالعه‌‌شده از تفاوت ويژگي‌هاي زيستگاهي محل سكونت آنها نشئت گرفته است؛ بنابراين شبه‌عقرب‌ها با انعطاف‌پذيري ريخت‌شناختي، شانس بقاي خود را در زيستگاههاي مختلف افزايش مي‌‌دهند.