مقايسه خودكنترلي، كيفيت خواب، جنسيت و وضعيت اقتصادي در بين دانش آموزان كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز و غير مشكل ساز

مقدمه: بازي هاي آنلاين زندگي بسياري از افراد و از جمله دانش آموزان را تحت تاثير قرار داده است. بازي به مدت زياد، با خود كنترلي و كيفيت خواب در ارتباط است. پژوهش حاضر با هدف مقايسه خودكنترلي، كيفيت خواب، تفاوت جنسي و وضعيت اقتصادي دانش آموزان كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز و غير مشكل ساز آذربايجان غربي انجام گرديد. روش‌ كار: روش پژوهش حاضر توصيفي- مقايسه اي است. جامعه آماري كليه دانش آموزان پايه دهم، يازدهم و دوازدهم آذربايجان غربي بودند. روش نمونه‌گيري به‌صورت خوشه‌اي چندمرحله‌اي است. 6 مدرسه و 36 كلاس به‌عنوان نمونه نهايي پژوهش انتخاب شدند. تعداد كل آزمودني‌هاي كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز و غير مشكل ساز، برابر 544 تن بود. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه جمعيت شناختي، مقياس خودكنترلي تانجني (Tangney Self- Control Scale )   شاخص كيفيت خواب پيترزبورگ (Pittsburgh’s Sleep Quality Index) پرسشنامه بازي هاي آنلاين مشكل ساز (Problematic Online Gaming Questionnaire) كه داراي روايي و پايايي تاييد شده در مطالعات قبلي بود، استفاده شد. تحليل داده ها در نرم افزار اس پي اس اس نسخه 24 انجام گرفت.  يافته‌ها: از نظر خودكنترلي، دانش آموزان كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز، ضعيف تر از دانش آموزان كاربر بازي هاي آنلاين غير مشكل ساز  هستند (0/01≥P). از بين زيرمقياس هاي مربوط به كيفيت خواب، كاربران بازي هاي آنلاين مشكل ساز كيفيت ذهني خواب پايين‌تري دارند (0/01≥P) و اختلال خواب و اختلال عملكرد روزانه بيشتري دارند (0/01≥P).  از نظر جنسيت، دانش آموزان پسر، بيشتر از دانش آموزان دختر، كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز بودند (0/05≥p). با اين ‌وجود، به لحاظ وضعيت اقتصادي، تفاوتي بين دانش آموزان كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز و غير مشكل ساز وجود نداشت. نتيجه‌گيري: دانش آموزان كاربر بازي هاي آنلاين مشكل ساز به لحاظ خودكنترلي ضعيف هستند و كيفيت خواب پايين تري دارند. اختلال خواب و اختلال عملكرد روزانه بيشتري دارند. لذا پيشنهاد مي شود با آموزش خودكنترلي رفتار كه به اجراي روش‌هاي خود نظارتي، خودارزيابي و خود تقويتي مي‌انجامد، خودكنترلي و كيفيت خواب را در دانش آموزان تقويت كرد.