تأثير توسعه مالي و كيفيت محيط‌ زيست بر وضعيت سلامت: شواهدي از كشورهاي منا

مقدمه: توسعه مالي، عامل مهم در رشد اقتصادي و وضعيت سلامت است كه نه‌تنها به‌طور مستقيم بلكه به‌طور غيرمستقيم از طريق كيفيت محيط‌زيست بر وضعيت سلامت تأثيرگذار است؛ از اين‌رو هدف از انجام اين مطالعه، تعيين ميزان تأثير توسعه مالي و كيفيت محيط‌زيست بر وضعيت سلامت در كشورهاي عضو منا بود. مواد و روش‌كار: اين مطالعه توصيفي-تحليلي حاضر در سطح بين‌المللي براي كشورهاي عضو منا انجام شد. داده‌ها از نوع پانل‌ديتا براي سال‌هاي 2019-1990 بود كه از پايگاه داده‌اي بانك جهاني استخراج شد. آزمون‌هاي ايم، پسران شين و لوين، لين و چو براي بررسي پايايي، آزمون‌هاي پدروني و كائو براي بررسي هم‌جمعي و روش‌هاي حداقل مربعات معمولي كاملا اصلاح‌شده (FMOLS) و حداقل مربعات معمولي پويا (DOLS) براي برآورد مدل‌ها در نرم‌افزار Eviews 10 استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين (انحراف معيار) اميد به زندگي (5/05) 71/5 سال و ميانگين (انحراف معيار) شاخص توسعه مالي و دي‌اكسيد كربن به ترتيب برابر با (25/09) 39/82 و (21/47) 81/91 در كشورهاي نمونه بود. ضريب لگاريتم توسعه مالي بر لگاريتم اميد به زندگي در روش‌هاي FMOLS و DOLS به ترتيب برابر با 0/02 و 0/03 و ضريب لگاريتم دي‌اكسيد كربن در روش‌هاي FMOLS و DOLS به ترتيب برابر با 0/005- و 0/002- بود. متغير لگاريتم جهاني‌شدن نيز در هر دو روش مذكور ضريب تأثيري برابر با 0/30 بر لگاريتم اميد به زندگي داشت. نتيجه‌گيري: گسترش توسعه مالي، جهاني‌شدن و توليد ناخالص داخلي سرانه تأثير مثبت و افزايش توليد دي‌اكسيد كربن تأثير منفي بر وضعيت سلامت داشت؛ بنابراين سياست‌هايي در جهت كاهش آلاينده‌هاي محيط‌ زيست، گسترش توسعه مالي و جهاني‌شدني ضروري به نظر مي‌رسد كه در اين راستا محدود كردن استفاده از سوخت هاي فسيلي، جايگزيني انرژي هاي تجديد پذير، استفاده از ابزارهاي اندازه‌گيري كيفيت هوا پيشنهاد مي‌گردد؛ همچنين گسترش توسعه مالي در زيرساخت‌ها، صنايع و خدمات فناورانه حوزه سلامت و مشوق‌هاي مناسب براي سرمايه‌گذاري بخش خصوصي پيشنهاد مي‌گردد.