نگاهي تحليلي در خصوص اثر تحريم‌هاي اقتصادي بر تجارت محصولات كشاورزي ايران

از سال 1387 و به بهانه فعاليت‌هاي صلح آميز هسته‌اي ايران، تحريم‌هاي بي سابقه‌اي عليه كشور اعمال گرديد كه اثرات قابل توجهي در اقتصاد كشور برجاي گذاشت. هدف از مطالعه حاضر بررسي اثر تحريم‌هاي هسته‌اي بر روابط، تركيب كالاها، شركا و تراز تجاري بخش كشاورزي ايران است. براي اين منظور از روش توصيفي-تحليلي و تحليل داده‌هاي سري زماني تجاري ايران استفاده شد. در اين تحليل چهار دوره پيش از تحريم (1386-1378)، دوره شروع و اعمال تحريم (1390-1387)، دوره تشديد تحريم (1393-1391) و دوره پساتحريم و پسا برجام (1395-1394) مورد بررسي قرار گرفت. داده‌هاي اين مطالعه از گمرك جمهوري اسلامي ايران جمع‌آوري شد. نتايج مطالعه نشان مي‌دهد تحريم‌ها بر صادرات كشاورزي اثر مثبت داشته ولي شركاي تجاري كشور را تغيير داده است. همچنين تحريم‌ها برخلاف انتظار منجر به كاهش واردات محصولات كشاورزي و مواد غذايي نشده است، اما روابط تجاري، مبادي وارداتي و شركاي تجاري را تغيير داده و در عين حال تركيب كالاهاي وارداتي تغيير نكرده است. همچنين بعد از شروع تحريم‌ها، تراز تجاري بخش كشاورزي رو به بهبود بوده است. براساس نتايج اين مطالعه و تجربيات دوران پيش و پس از تحريم مي‌توان يك نقشه تجاري براي آينده در مواجهه با تحريم‌ها و با رويكرد اقتصاد مقاومتي تدوين نمود.