شناسايي توكسين فومونيسين B1 در قارچ Fusarium verticillioides و تأثير اسيديته، رطوبت نسبي و نور بر توليد آن در بستره بذر ذرت

قارچ Fusarium verticillioides يكي از مهم‌ترين و مستعدترين قارچ‌هاي توليدكننده فومونيسين‎ ها است و هر ساله خسارت عمده‌اي به محصولات كشاورزي و مصرف‌كنندگان آن‌ها وارد مي‌كند. توليد اين توكسين‌ها به ميزان زيادي تحت تأثير عوامل محيطي مي‌باشد. در اين پژوهش تأثير عوامل محيطي شامل نور (0، 12 و 24 ساعت نور)، رطوبت بذر (15، ۱۸، ۲0، ۲3، ۲5، 28 و ۳۰ درصد) و pH (چهار، پنج، شش و هفت) روي توليد فومونيسين‎ B1 قارچ F. verticillioides بررسي شد. بدين منظور ابتدا جدايه‌هاي قارچ مورد نظر از مزارع ذرت داراي علايم و نشانه‌هاي آلودگي جداسازي و بر اساس ويژگي‌هاي ريخت‌شناختي شناسايي شدند. سپس فومونيسين B1 نمونه‌ها توسط حلال‎هاي استونيتريل، متانول و موادي از قبيل رزين كاتيوني و آلومينياكربن استخراج و با روش TLC و HPLC رديابي و شناسايي شد. در نهايت تاثير عوامل محيطي ذكر شده روي جدايه‌اي كه توانايي توليد كافي توكسين فومونيسين B1 را داشت، سنجيده شد. نتايج آزمون HPLC نشان داد كه مقدار فومونيسين B1 توليد شده توسط جدايه‌ مورد بررسي از قارچ F. verticillioides در تيمارهاي مختلف در محدوده 200 الي 520 نانوگرم بر ميلي‌ليتر است. بيشترين ميزان فومونيسين B1 توليد شده در جدايه مورد بررسي در شرايط با رطوبت 28 درصد بذر ذرت، 4= pH و روشنايي 24 ساعته به ترتيب به ميزان 424، 422 و520 نانوگرم در ميلي‌ليتر به دست آمد. بر اين اساس مي‌توان با كنترل شرايط محيطي در انبار و سيلو، توليد فومونيسين‎ ها را به حداقل رساند.