مسئوليت اجتماعي دانشگاه ها در مقابل بحران كرونا (كوويد 19)

شيوع و تداوم ويروس همه‌گير كرونا، مردم و دولت را با روزهاي سخت و سهمگيني مواجه كرد. در اين مدت خسارت‌ها و زيان‌هاي جبران‌ناپذيري بر كشور تحميل ‌شد. دانشگاه ها به‌عنوان نهاد علمي و مردمي در وقوع بحران ها، در كنار دولت ها نقش هادي، راهنما، آگاه‌كننده و تسهيل‌كننده را دارند و وظايف خود را در قالب مسئوليت اجتماعي انجام مي دهند. هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي مسئوليت اجتماعي دانشگاه ها در زمان بحران به ويژه بحران كرونا بود تا ضمن تبيين ابعاد مسئوليت اجتماعي، شاخص‌ها و اقدامات و فعاليت نمونه انتخاب ‌شده از دانشگاه هاي ايران بررسي و تحليل شود. اين پژوهش اكتشافي از نظر هدف توسعه اي و از نظر روش تجربي و از ديد صبغه پژوهش كيفي بود. ابزار جمع‌آوري اطلاعات مطالعات كتابخانه اي و بررسي سايت دانشگاه ها و روش غالب در اين پژوهش اسنادي بود. براي روايي و تقليل داده ها در دو مرحله از ديدگاه 15 نفر از اعضاي هيئت علمي و خبرگان استفاده و 15 دانشگاه بررسي شد. يافته ها نشان داد كه دانشگاه ها هركدام عملكردهاي متفاوتي را از نظر ابعاد و عناصر مسئوليت اجتماعي داشته‌اند كه اطلاع از اين ابعاد و مقايسه كاركرد هركدام از آنها مي تواند راهگشاي اقدامات اساسي و جهت‌گيري‌هاي دانشگاه ها باشد. ابعاد يادشده شامل بعد آموزشي (شامل فعاليت هاي دانشجويي، فعاليت هاي ارتباطي و فعاليت هاي آموزشي)، بعد شناختي (شامل طرح‌هاي نوآورانه در توليد محصول متناسب با بحران كرونا، فعاليت هاي پژوهشي و توليد علم و دانش‌افزايي)، بعد قانوني (شامل وضع قوانين متناسب با شرايط بحران كوويد 19)، بعد بشردوستانه (شامل حمايت از قشرهاي آسيب‌ديده و همكاري با ساير مراكز در مبارزه با كوويد 19)، بعد اخلاقي (شامل ارائه اطلاعات و توجه به ذينفعان) و بعد اطلاع‌رساني (شامل بالا بردن آگاهي و اطلاع‌رساني در زمينه پيشگيري، كنترل و مديريت كرونا ويروس) بود.