سياست هاي فرهنگي دانشگاه: نسبت ميان آرمان تا واقعيت

پس از انقلاب اسلامي بخشي از وظيفۀ تقويت آموزه هاي ديني، ارتقاي ارزش هاي انقلابي، مقابله با نفوذ فرهنگي غرب و همنوايي با اهداف نظام سياسي جامعه برعهده دانشگاه گذاشته شد. سياستگذاري فرهنگي در دانشگاه هاي كشور به عنوان بخشي از دستگاه ايدئولوژيك و در چارچوب گفتمان دولتي به ابزاري براي تقويت ارزش ها و آرمان هاي نظام جمهوري اسلامي ايران تبديل شد. در اين مطالعه درباره نسبت ميان چنين انتظاراتي با واقعيات موجود توصيفي ارائه شده است. با تكيه بر روش مطالعه اسنادي ابتدا وجوه برجسته آرمان هاي فرهنگي، به ويژه بخش مد نظر سياستگذاران؛ يعني سلوك و منش دانشجويان، توصيف و سپس با مرور نظام مند پيمايش هاي ملي، جنبه هايي از واقعيت انديشه ها و رفتار دانشجويان تحليل شده است. يافته ها نشان داد كه بين آرمان هاي فرهنگي و واقعيت نگرش ها و گرايش هاي دانشجويان فاصله معنادار وجود دارد. اين وضعيت ممكن است به دليل ناكارآمدي سياست ها يا نقصان در شيوۀ اجراي آنها باشد يا به ناديده گرفتن تأثير عملكرد نهادها و شرايط ساختاري جامعه بر نگرش ها و رفتار فرهنگي جوانان و بي اعتنايي به مختصات زيست اجتماعي آنان در دنياي امروز مربوط باشد. در هر صورت، ضروري است كه انتظارات فرهنگي از دانشگاه و دانشجو در چارچوبي واقع بينانه تر بازانديشي شود.