تغييرات اقليمي و محيطي حوضه آبريز درياچه اروميه در دو دهه 2019-2000

درياچه اروميه بزرگترين درياچه داخلي كشور و يكي از بزرگ‌ترين درياچه‌هاي آب شور روي زمين، با توجه به كاهش چشمگير سطح آن در سال‌هاي اخير مورد توجه بوده است. در اين مطالعه روند تغييرات فراسنج‌هاي محيطي (تراز ارتفاعي و پهنه آبي درياچه اروميه، LST و NDVI) و اقليمي (بارش و دماي هوا) حوضه آبريز درياچه اروميه در بازه زماني (2019-2000) ونقش توامان تغييرات محيطي و اقليمي در شرايط فعلي مورد بررسي قرار گرفت. اگرچه در اين دو دهه، نوسان سالانه‌ در تراز ارتفاعي اين درياچه مشاهده شده است، اما نتايج حاكي از روند كاهشي بدون وقفه در تراز ارتفاعي آب درياچه اروميه از سال بسيار خشك 2000 به اين سو است به گونه اي كه در طي بيست سال اخير تراز ارتفاعي بيش از هفت متر كاهش داشته و همچنين سطح درياچه از 2^5143Km در سال 2000 به 2^2400Km در سال 2019 رسيده است. با اين كه بارش حوضه در بازه مطالعاتي در ماه‌ مي (پربارش‌ترين ماه) روند افزايشي و در ماه‌هاي دسامبر و ژانويه روند كاهشي دارد، ولي در كل بارش حوضه تغييرات معني‌داري نداشته است. در دوره گرم سال دماي سطح زمين روز و شب‌هنگام، دماي هوا و همچنين در تمامي ماه‌ها شاخص NDVI در سطح حوضه روند افزايشي داشته است. سه اثر اصلي و چشمگير تغييرپذيري فراسنج‌هاي محيطي و اقليمي در اين مناطق افزايش دماي سطح زمين و هوا، پوشش گياهي و كاهش منابع آب است. نتيجه نهايي افزايش و كاهش ذكر شده از يك سو و افزايش نياز آبي گياهان از سوي ديگر باعث افزايش فشار بر منابع آب به‌ويژه آب‌هاي زيرزميني خواهد شد. كاهش سطح درياچه و افزايش مصرف و كاهش منابع آب، مي‌تواند منجر‌ به گسترش سطوح عريان و رخداد ريزگردها گردد. پيامدهاي اين تغييرات در حوضه منجر به تغيير خرداقليم و محيط‌زيست آن گرديده است.