عنوان مقاله :
بازتاب جنسيت مردان در ديوان شاعران زن، بر اساس ديوان پروين اعتصامي، فروغ فرخزاد و سيمين بهبهاني
پديد آورندگان :
پاشايي ، محمدرضا دانشگاه فرهنگيان , عرب نژاد ، زينب دانشگاه اصفهان , آريان ، حسين دانشگاه آزاد اسلامي واحد زنجان
كليدواژه :
پروين اعتصامي , تصوير مرد , جنسيت , سيمين بهبهاني , فروغ فرخ زاد
چكيده فارسي :
اگرچه در تاريخ ايران تعداد زنان شاعر دربرابر مردان بسيار كمتر است؛ اما نمايندگان بسيار مهم و قابلتوجهي از زنان فرهنگسازي از مهستي گنجه اي تا شاعران معاصر هستند كه هريك توانسته اند اشعاري درخور بسرايند. ازآنجاكه عموم شاعران ما مرد بوده اند و حضور زن در ادبيات كلاسيك كم رنگ است، بررسي حضور مفهومي و محتوايي «مرد» در اشعار زنان مي تواند نگاه دقيق تري براي تحليل اشعار آنان به ما بدهد. هدف اين پژوهش، تبيين و تحليل تصويرگري شاعران زن دربارهي مردان است. مرد در اشعار اين شاعران گاه در نقش معشوق و گاه بهعنوان جنسيتي در برابر دوگانه (زن- مرد) و گاه حتي به پيروي از ادبيات كلاسيك در معناي عام انسان توصيف شده است. با توجه به اين اهداف، پژوهش پيش رو بهدنبال پاسخ دادن به اين سؤالهاست: زنان شاعر از چه تصويري براي توصيف مرد و نقش مرد استفاده مي كنند؟ اين تصاوير چگونه به بازنمايي افكار زنان دربارهي جنسيت مي پردازد؟ در اين پژوهش با روش تحليل محتوا، تمامي اشعار سه شاعر زن بهصورت تحليلي – توصيفي در زمينهي تصاوير زباني و مجازي دررابطه با مرد موردمطالعه و مقايسه قرار گرفته كه نمونه هايي از آن ها همراه با تحليل ارائه خواهد شد. يافته ها نشان مي دهد كه نگاه به جنسيت، ميان سه شاعر تفاوت چشمگيري دارد؛ سلطهي نگاه مردسالارانه در اشعار پروين كه تحتسيطره ي ادبيات كلاسيك فارسي است، بيش از سايرين بود، درعينحال نگاه فردگرايانه همراه با استقلال و مساواتطلبي در اشعار سيمين بيش از فروغ فرخ زاد بود.