نگاهي انتقادي به ديروز و امروز ادبيات تطبيقي در ايران

جستار حاضر از دو بخش؛ يكي اصلي و ديگري فرعي، تشكيل شده است. بخش اصلي نگاهي است انتقادي به سير ادبيات تطبيقي در ايران از آغاز تا امروز. بخش فرعي شامل يك ضميمه است: سرفصل ادبيات تطبيقي دانشگاه تهران در دهه پنجاه شمسي. جستار پيشِ رو مي كوشد تا نشان دهد چون اين رشته در ايران هيچ گاه به طور پيوسته، نظام مند و مبتني بر نظريه هاي ادبيات تطبيقي تدريس و تشكيل نشده و فاقد الزامات اوليه؛ مانند گروه آموزشي مستقل، درسنامه هاي نظري و عملي مناسب، انجمن علمي، نشريه تخصصي و استادان متخصص بوده، نتوانسته است به درستي تشكيل شود و در مسير درست حركت كند. به علاوه، چيستي و تعريف ادبيات تطبيقي در ايران در ادوار مختلف دچار كج فهمي هاي بسيار شده است؛ از درك ناقص و نادرست از ادبيات تطبيقي، چارچوب هاي نظري و روش شناسي آن گرفته تا عدم آشنايي با نظريه ها و رويكردهاي جديد آن. از آنجا كه ادبيات تطبيقي در همه جاي دنيا كارِ گروهي و جمعي (جمعي از تحصيل كردگان اين رشته و ساير رشته ها؛ اعم از ادبيات ملي و خارجي) است، براي رهايي از اين بن بست، افزون بر تهيه و تدارك الزامات ضروري اين رشته، متخصصان اين رشته و ديگر رشته هاي مرتبط، بايد سرفصلي تهيه كنند كه ماهيت بينارشته اي داشته باشد و امر آموزش محدود به حضور متخصصان يك يا دو گروه آموزشي نباشد و از استادان متخصص گروه هاي مختلف آموزشي، براي تدريس دروس اين رشته استفاده كنند.