تحليل ساختار هم رخدادي واژگان مقالات منتشرشده در زمينۀ نظامي‌گنجوي

حكيم جمال‌الدّين ابومحمّد الياس بن يوسف بن زكي بن مؤيد نظامي ‌گنجوي از شاعران بزرگ فارسي است كه آثار ارزشمندش، به ويژه خمسه، بر شاعران پس از وي تأثير گذاشته است. اهمّيت وي در ميان شاعران فارسي زبان، سبب توجّه نويسندگان و منتقدان به آثار وي و نگارش مقاله ها و كتاب هاي بسيار زيادي در اين زمينه شده است. به‌منظور شناسايي زمينه‌هاي تحقيقي بيشتر آثار نظامي، تحليل مقاله‌هاي نوشته‌شده در اين زمينه لازم است. امروزه يكي از انواع مطالعات ميان‌رشته‌اي، استفاده از روش‌هاي علم اطّلاعات، ازقبيل انواع تحليل‌‌هاي هم‌استنادي، هم‌واژگاني و هم‌نويسندگاني در ترسيم نقشه علمي هر حوزه است. پژوهش حاضر، مقالات چاپ شده با موضوع نظامي‌گنجوي در نشريات و پايگاه هاي اطّلاعاتي را با استفاده از روش هم واژگاني تحليل مي كند. اين پژوهش از نوع توصيفي ـ تحليلي است و با رويكرد علم‌سنجي انجام ‌شده ‌است. جامعۀ مورد مطالعه آن، مقالات فارسي حوزه نظامي ‌گنجوي، نمايه شده در پايگاه‌هاي اطلاعاتي معتبر در بازه زماني 1378 تا سال 1399 است. براي ترسيم و تحليل شبكۀ هم‌رخدادي واژگان، از نرم‌افزار «راور ماتريس»، «اس. پي. اس. اس» و «يو. سي. آي. نت» استفاده‌ شده و طبقه‌بندي موضوعات با استفاده از روش خوشه‌بندي موضوعي صورت ‌گرفته ‌است. نتايج نشان مي‌دهند كه خسرو و شيرين، ليلي‌ و‌ مجنون، هفت‌پيكر، مخزن‌الاسرار، اسكندرنامه و خمسۀ نظامي، موضوعات اصلي منتسب به واژه‌هاي كليدي و خسرو و شيرين پركاربردترين واژۀ كليدي به‌كاررفته در مقالات است.