مقايسه اثربخشي درمان مثبت‌نگر و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر اضطراب مرگ و افسردگي سالمندان ساكن سراي سالمندان

به نظر مي‌رسد كه سالمندان به دليل تغييرات جسمي، ناتواني و از دست دادن عزيزان، بيشتر به مرگ فكر مي‌كنند و در صورتي كه اين موضوع از حد طبيعي خود خارج شود، باعث ايجاد احساس افسردگي و درماندگي در آنها مي‌شود. بنابراين پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان مثبت‌نگر و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر اضطراب مرگ و افسردگي سالمندان انجام شد. پژوهش حاضر، نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه پژوهش حاضر شامل كليه سالمندان سنين ۷۵-۶۵ سال ساكن سراهاي سالمندان شهر تهران بودند كه از ميان آنها سراي سالمندان كهريزك به صورت در دسترس انتخاب شد و ۳۰ نفر (سه گروه ۱۰ نفره) با روش در دسترس و بر اساس معيارهاي ورود و خروج مطالعه انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل جايگزين شدند. شركت‌كنندگان حاضر در گروه‌هاي آزمايشي درمان مثبت‌نگر مگيار-موئه و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد هايز را طي ۸ جلسه ۹۰ دقيقه‌اي (۲ جلسه در هفته) دريافت كردند. پس از گذشت يك ماه از پس‌آزمون، آزمون پيگيري به عمل آمد. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسش‌نامه‌هاي اضطراب مرگ تمپلر و افسردگي بك استفاده شد. داده‌ها از طريق تحليل كوواريانس تك‌متغيري و آزمون تعقيبي بونفروني در نرم‌افزار  SPSSنسخه ۲۲ مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه هر دو گروه درمان مثبت‌نگر و مبتني بر پذيرش و تعهد در مقايسه با گروه گواه نمرات اضطراب مرگ و افسردگي پايين‌تري در پس‌آزمون و پيگيري داشتند. بدين معني كه هر دو روش درماني موجب كاهش اضطراب مرگ و افسردگي در سالمندان شد. همچنين نتايج حاصل از آزمون تعقيبي بونفروني نشان داد كه درمان مثبت‌نگر چه در مرحله پس‌آزمون و چه در مرحله پيگيري تأثير بيشتري بر كاهش افسردگي داشتند. اما اين تفاوت براي اضطراب مرگ صادق نبود. طبق نتايج اين مطالعه، مي‌توان از درمان مثبت‌نگر و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد در جهت بهبود اضطراب مرگ و افسردگي در سالمندان ساكن سراي سالمندان استفاده كرد.