واكاوي وجوه زيبايي‌شناسانۀ نماي مسكوني تهران از منظر معماري عصب‌محور

مطالعات پيرامون آپارتمان‌سازي به دليل رشد روزافزون ساخت‌وساز اين بناها در كشور، مقوله‌اي است حائز اهميت كه در پژوهش‌هاي منظر شهري معاصر، آن‌طور كه بايد مورد توجه قرار نگرفته است. مطالعات پيشين نشان مي‌دهد ارزش‌هاي زيبايي‌شناسانۀ نماي اصلي اين بناها يكي از عوامل مؤثر در روحيات ساكنين است. هدف از اين پژوهش، بازتعريف معيارهاي زيبايي‌شناسانه در ارزيابي نماهاي مسكوني شهر تهران در جهت ارتقاء كيفيت تجربۀ زيست ساكنين است. اين مهم از طريق استخراج معيارهاي مذكور از پيشينۀ پژوهش معماري عصب‌محور و ارزش‌گذاري آنها از طريق مصاحبه با ساكنين اين بناها امكان‌پذير شده است. نوع پژوهش، مطالعه‌اي كاربردي است و روش پژوهش، كيفي است. تحليل محتواي 61 پژوهش در زمينۀ معماري عصب‌محور به استخراج 11 معيار كالبدي و 8 معيار معنايي در زيبايي‌شناسي نماهاي آپارتماني انجام شد و سپس ارزش‌گذاري بين معيارهاي استخراج‌شده، از طريق مصاحبه‌هاي بازپاسخ با 41 نفر از ساكنين اين بناها در شهر تهران صورت گرفت. يافته‌ها نشان مي‌دهد از بين عوامل كالبدي و معنايي نما، به ترتيب «كاربرد پوشش گياهي»، «رنگ و نوع مصالح» و «ميزان سطح بازشوها» بيشترين تأثير را در شكل‌گيري تجربۀ زيبايي‌شناختي افراد دارند. نوع رويارويي افراد با اين معيارها، در چهار وجه زيبايي‌شناختي مبتني بر «درك بصري»، «درك هيجاني»، «درك معنايي» و «درك نمادين» صورت مي‌گيرد. نتايج نشان مي‌دهد نماهاي مسكوني تهران از منظر زيبايي معنايي و نمادين در سطح بسيار پاييني بوده و در عين حال توانايي پاسخ‌گويي به نيازهاي هيجاني ناظرين را ندارند.