تحليل علم سنجي از مقالات آينده پژوهي منتشر شده در نشريات علمي ايران

درك سرشت پژوهش‌هاي يك حوزه‌ي دانشگاهي و رفتار پژوهشگران در آن حوزه، به خصوص در مورد مقولات ميان رشته‌اي بسيار مهم است. درك حاصله به برنامه ريزان و پژوهشگران كمك مي‌كند تا ضمن فهم وضعيت گذشته و حال، براي بهبود وضعيت آينده نقشه راه دقيق‌تري داشته باشند. اين مهم در مورد آينده پژوهي نيز صادق است به خصوص اينكه آينده پژوهي ذاتاَ در مورد وضعيت آينده است و فهم گذشته و حال آن نشان مي‌دهد كه به كدام آينده‌ها بيشتر پرداخته‌ايم و از كدام آينده‌ها غفلت كرده‌ايم. براي رسيدن به اين درك به مطالعات علم سنجي نياز است كه در اين پژوهش به منظور تحليل مقالات آينده پژوهي منتشر شده در نشريات علمي ايران از ابزارهاي آن استفاده شد. جامعه اين تحقيق تعداد 920 مقاله منتشر شده در حوزه آينده پژوهي بود. نتايج نشان داد كه شبكه هم نويسندگي بر اساس سنجه‌هاي مركزيت به چه شكل است. همچنين هشت خوشه موضوعي در اين زمينه شناسايي شدند و جايگاه آنها در نمودار راهبردي مشخص گرديد. خوشه جغرافيدان‌هاي عاشق آينده به عنوان خوشه‌ي با مركزيت و تراكم بالا مشخص شد. همچنين خوشه‌هاي آينده نگاري راهبردي و آموزش عالي آينده‌گرا به عنوان خوشه‌هاي نابالغ و توسعه نايافته معرفي شدند. خوشه‌هاي توسعه دانشي ، آينده ديني ، روابط منطقه‌اي و وزن سنگين روش در منطقه افول و نوظهور قرار گرفتند و خوشه‌ي چشم انداز آي سي تي به عنوان خوشه غير محوري شناخته شد.