عنوان مقاله :
تكملهاي بر معناي ديگري از واژۀ «آزار» در شاهنامه و ضرورت تصحيح سه مصراع از اين اثر
پديد آورندگان :
خاتمي ، محمدصادق دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
شاهنامه , آزار , گياه دارويي , آزارچوب , مرهم , تصحيح
چكيده فارسي :
بر پايه اطّلاع نگارنده، شاهنامهپژوهان از معناي ديگري از واژۀ «آزار» در مصراع «برين خستگيها بر آزار كيست»، سخن گفته و «آزار» را به «نوعي داروي سوزاننده يا مرهم كه بر روي زخم ميماليدهاند»، معنا كردهاند. نويسنده در مقاله حاضر، از رهگذر گياهي دارويي با نام «آزارچوب» كه در استان فارس به كرّات از ريشه آن بهعنوان تسكيندهنده درد ناشي از كوفتگي، ضربديدگي يا شكستگي استفاده ميشود، «آزارچوب» را تلفّظي گويشي از واژه «آزار» در مصراع مورد بحث از شاهنامه دانسته و «آزارچوب» را بهعنوان شاهدي ديگر بر معناي «آزار» به «مرهم» در اين مصراع از شاهنامه دانسته است. بنابراين بايسته است ضبط كلمه «كيست» در مصراع مورد بحث نيز، كه در برخي از چاپهاي شاهنامه بهويژه چاپ استاد خالقي مطلق آمده است، با نظر به معناي «آزار» و نيز مطابق با ضبط برخي از نسخهبدلهاي اين كلمه در چاپ خالقي مطلق، بهصورت «چيست»، تصحيح و ضبط شود، افزونبر اينكه بايسته است ضبط «تنآزار» در مصراع «برين خستگيها تنآزار چيست»، مطابق با ضبط برخي از نسخهبدلها در چاپ خالقي مطلق بهصورت «بر آزار» تصحيح و ضبط شود و نيز گزاره «آزارِ كيست» در مصراع «بر آن خستگيها بر آزارِ كيست»، مطابق با ضبط برخي از نسخهبدلها در چاپ خالقي مطلق، به «آزارْ چيست»، تصحيح شود.
عنوان نشريه :
فرهنگ و ادبيات عامه
عنوان نشريه :
فرهنگ و ادبيات عامه