بررسي اثر اندازه مريستم و منشاء پيوندك در ريزپيوندي گيلاس در شرايط درون شيشه‌اي

اين مطالعه، با هدف بررسي تاثير اندازه و منشاء پيوندك روي ريزپيوندي گيلاس در مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي در طي سال‌هاي 1396-1394 انجام شد. اين پژوهش در قالب آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملاَ تصادفي انجام شد. فاكتور اول: رقم در هفت سطح (’زرد‘، ’سياه مشهد‘، ’دوم رس‘، ’بينگ‘، ’پيش رس‘، ’تكدانه ‘ و ’حاج يوسفي‘) و فاكتور دوم: نوع پيوندك در چهار سطح (ريزپيوندك با اندازه‌هاي دو و پنج ميلي‌متري با منشاء درون شيشه اي و برون شيشه اي) بود. عمليات ريزپيوندي با ريزپيوندك‌هايي از نوك شاخه ارقام گيلاس روي پايه‌هاي ’گيزلا 6 ‘ به روش اسكنه انجام شد. گياهان ريزپيوندي شده، ابتدا برروي محيط كشت MS حاوي يك ميليگرم برليتر بنزيل آمينو پورين (BAP ) و بعد از سه هفته، در محيط پرليت با محلول غذاييMS  حاوي يك ميلي‌گرم بر ليتر ايندول بوتيريك اسيد (IBA) قرار گرفتند و سپس به بستر پرليت:پيت موس (به نسبت يك :يك) منتقل شدند. نتايج نشان داد كه در همه شاخص‌ها بين تيمارهاي نوع پيوندك و اثرات متقابل رقم در نوع پيوندك، به جز زمان گيرايي پيوند، اختلاف معني‌دار بود، اما تفاوت معني‌داري بين ارقام (به جز رشد طولي پيوندك) وجود نداشت. در نوع پيوندك، ريزپيوندك‌هاي پنج ميلي‌متري با منشاء درون شيشه اي داراي بيشترين درصد موفقيت پيوند (42 درصد)، تعداد برگ (3.7)، رشد طولي (6.3 سانتي‌متر) و زمان گيرايي پيوند (دو روز) بودند و در نهايت در بين تمام ريزپيوندهاي موفق، درصد ريشه زايي، 41 درصد و درصد سازگاري، 25.3 درصد بدست آمد. در مجموع استفاده از ريز پيوندك‌هاي 5 ميلي‌متري درون شيشه اي در همه ارقام گيلاس، براي ريزپيوندي روي پايه ’گيزلا‘ كارايي بهتري داشت.