بررسي نياز آبي و ضريب گياهي گونه‌هاي درختي سازگار براي جنگل‌كاري و فضاي سبز در منطقه‌ي خشك (مطالعه‌ موردي: شهر رباط ‌كريم)

هدف از عمليات آبياري در اين مناطق ايجاد شرايط مساعد رطوبتي براي گياهان است. هدف از مطالعه‌ي حاضر بررسي نياز آبي و ضريب گياهي گونه‌هاي درختي سازگار و مورد استفاده براي جنگل‌كاري و فضاي سبز شهري در منطقه‌ي خشك در شهر رباط‌ كريم است. به منظور تعيين نياز آبي گونه‌هاي دو ساله درختي زبان‌گنجشك، كاج تهران، آسمان‌دار، توت نرك، افراي سياه و اقاقيا، در بازه‌ي زماني اول ارديبهشت الي 30 آبان ماه سال 1397 به مدت زمان 7 ماه، در شهر رباط‌ كريم، پايش رطوبت خاك به صورت روزانه و در ساعت معين با استفاده از دستگاه Soil Moisture Meter در گلخانه انجام شد. بر اساس نتايج اين پژوهش در ميان شش گونه‌ي مورد بررسي، بيش‌ترين ميزان تبخيرتعرق به ترتيب مربوط به گونه‌هاي توت نرك (146 ميلي‌متر) ، زبان‌گنجشك (142 ميلي‌متر) و افراي سياه (128/6 ميلي‌متر) كه هر سه در دهه‌ي اول تير ماه است. كم‌ترين ميزان تبخيرتعرق نيز به ترتيب مربوط به گونه‌هاي كاج تهران (10/1 ميلي‌متر)، آسمان‌دار (11/24 ميلي‌متر) و اقاقيا (ميلي‌متر 16) كه هر سه متعلق به دهه‌ي سوم آبان ماه است. همچنين روند تغييرات ضريب‌هاي گياهي در مرحله‌ي ابتدايي در حداقل مقدار قرار داشت. در دو مرحله‌ي رشد و توسعه و مرحله مياني، ضريب گياهي همراه با برگ‌دهي كامل و توسعه‌ي ساقه و اندام‌هاي هوايي افزايش يافت. بيش‌ترين مقدار ضريب گياهي براي گونه‌هاي مورد مطالعه به طور متوسط در ماه مهر اتفاق مي‌افتد كه حدوداً انتهاي مرحله‌ي مياني است. سپس در مرحله نهايي با كاهش فعاليت فتوسنتزي، پيري و خزان برگ‌ها (آبان ماه)، مقدار ضريب گياهي كاهش پيدا مي‌كند. مقدار نياز آبي تجمعي گونه‌هاي مورد مطالعه نيز نشان مي‌دهد كه ترتيب نياز آبي تجمعي گونه‌هاي مورد مطالعه به ترتيب عبارت از: كاج تهران، افراي سياه، اقاقيا، آسمان‌دار، توت نرك و زبان‌گنجشك است.