بررسي مزيت در توليد محصولات باغي و زراعي استان مازندران: رهيافتي كاربردي مبتني بر نمايه هاي مزيت نسبي

دستيابي به امنيت غذايي پايدار به دليل تغييرات آب و هوايي و نياز روزافزون به مواد غذايي‌، مستلزم شناخت ظرفيت توليد محصولات كشاورزي در منطقه است. توجه به توسعه سطح زير كشت و افزايش عملكرد محصولات كشاورزي گامي موثر در جهت تحقق اهداف خودكفايي توليد مي-باشد. در اين راستا، مطالعه حاضر به بررسي مزيت توليد محصولات باغي و زراعي استان مازندران در سال زراعي 1395-96 مي‌پردازد. براي رسيدن به اين هدف از سه نمايه مزيت نسبي آشكار (RCA )، مزيت نسبي آشكار شده متقارن (RSCA ) و كاي دو (x^2 ) استفاده شد. نتايج نشان داد از ميان محصولات باغي، تمشك در گروه ريزدانه‌گان با RCA معادل 17.82 و RSCA معادل 0.89 در شهرستان‌هاي رامسر و تنكابن از بالاترين مزيت در توليد برخوردار است. همچنين از ميان محصولات زراعي، كنجد در گروه محصولات صنعتي با RCA معادل 24.71 و RSCA معادل 0.92 در شهرستان فريدونكنار از بالاترين مزيت در توليد برخوردار است. با اين حال، نتايج به دست آمده از نمايه 2 براي تمشك معادل 12.46 در شهرستان‌هاي رامسر و تنكابن؛براي كنجدمعادل 13.67در شهرستان فريدونكنارنشان داد عليرغم دارا بودن مزيت در توليد اين دو محصول توان رقابتي پاييني نسبت به متوسط توليد استان دارند. همچنين، نتايج حاصل از آزمون همبستگي نشان داد كه استان مازندران از نظر مزيت در عملكرد، ضعيف بوده و مزيت در توليد، بيشتر مديون مزيت سطح زير كشت است. در نتيجه سياست‌ها در اين بخش، بايد در جهت بهبود عملكرد محصولات زراعي و باغي سوق يابد.