اثر پيش‌تيمار بذر و سطوح آبياري بر عملكرد و بهره‌وري آب كاهو فرانسوي

پژوهش حاضر به صورت آزمايش گلداني به منظور بررسي اثر سطوح متفاوت آبياري (تأمين 100 و 70 درصد نياز آبي گياه) و پيش‌تيمار بذر با محلول اسيد ساليسيليك (صفر، 0.5 و يك ميلي‌مولار) بر عملكرد و بهره‌وري آب كاهو فرانسوي در گلخانه مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زنجان اجرا شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در 3 تكرار از آذر تا اسفند ماه 1398 انجام گرفت. نياز آبي تيمار شاهد به روش وزني تعيين گرديد. بر اساس يافته‌هاي پژوهش، ميانگين وزن تر گياه، ميانگين قطر تاج، ميانگين قطر طوقه، ميانگين محتوي نسبي آب برگ و ميانگين بهره‌وري آب در گياهان آبياري شده به ميزان 70 درصد نياز آبي نسبت به تيمار شاهد به ترتيب 46، 19، 24، 8 و 35 درصد كاهش معني‌دار يافت. پيش‌تيمار بذرها با محلول يك و 0.5 ميلي‌مولار اسيد ساليسيليك موجب افزايش معني‌دار ميانگين وزن تر گياه (به ترتيب 115 و 53 درصد)، ميانگين قطر تاج (23 و 10 درصد به ترتيب)، ميانگين قطر ساقه (10 و 6 درصد به ترتيب)، ميانگين شاخص كلروفيل برگ (به ترتيب 60 و 30 درصد)، ميانگين محتوي نسبي آب برگ (به ترتيب 59 و 41 درصد) و ميانگين بهره‌وري آب (به ترتيب 23 و 11 درصد) نسبت به تيمار شاهد (آب مقطر) شد. بر اساس نتايج برهمكنش متقابل تيمارهاي آزمايش، بيش‌ترين و كم‌ترين ميانگين بهره‌وري آب در تيمارهاي 100 درصد نياز آبي-پيش‌تيمار يك ميلي‌مولار (8.9 كيلوگرم بر مترمكعب) و 70 درصد نياز آبي- پيش‌تيمار با آب مقطر (2.3 كيلوگرم بر مترمكعب) بود. پيشنهاد مي‌شود در مناطقي مانند زنجان كه به دليل محدوديت منابع آب، انجام كم‌آبياري لازم است، با انجام پيش‌تيمار بذرها، اثرات منفي ناشي از تنش خشكي كاهش يابد.